لثه‌ها معمولاً صورتی هستند، اما گاهی اوقات لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای تیره بر روی آنها ایجاد می‌شود. چند چیز ممکن است باعث این امر شود و بیشتر آنها خطرناک نیستند. با این حال، گاهی اوقات، لکه‌های سیاه می‌تواند نشان دهنده یک بیماری جدی‌تر باشد. برای اطمینان، اگر لکه‌های تیره‌ای روی لثه‌های خود مشاهده کردید، با پزشک خود مشورت کنید، به‌خصوص اگر دردناک هستند یا اندازه، شکل و رنگ آنها، تغییر میکند.
دانستن شایع ترین علل لکه‌های سیاه روی لثه، ممکن است به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید که آیا نیاز به درمان فوری دارید یا می‌توانید صبر کنید تا آن را در قرار بعدی دندانپزشک خود مطرح نمائید.
سیاه شدن لثه
علامت اصلی سیاه شدن لثه، رنگ لثه است که سیاه یا قهوه‌ای تیره به نظر می‌رسد. تنوع رنگ لثه سیاه شده، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قهوه‌ای روشن
- سرمه‌ای
- قرمز
- رنگ بنفش
علت سیاه شدن لثه چیست؟
چرا لثه‌ها سیاه می‌شوند؟ شرایط مختلفی می‌تواند باعث تغییر رنگ لثه شود، از جمله موارد پزشکی و سبک زندگی. اگر متوجه تغییرات غیرقابل توضیحی شده‌اید، کاهش علل احتمالی، کمک میکند تا بتوانید آنها را برطرف نمائید.
ملانین
شما ممکن است به طور طبیعی لثه‌های تیره داشته باشید؛ زیرا بدن شما ملانین بیشتری تولید میکند. اگر با لثه‌های تیره‌تر به دنیا آمده‌اید، برای بدن شما کاملاً طبیعی است و هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. از سوی دیگر، اگر لثه‌های شما با گذشت زمان تغییر رنگ داده‌اند، ممکن است به یکی از دلایل دیگر این فهرست مربوط باشد.
بهداشت نامناسب دهان و دندان
بهداشت نامناسب دهان، مانند مسواک نزدن یا استفاده نکردن از نخ دندان به‌طور روزانه، می‌تواند باعث تجمع پلاک و جرم در نزدیکی لثه شود که منجر به تغییر رنگ لثه و منجر به بیماری لثه می‌شود. ممکن است برای پلاک یا جرم بیش از حد، نیاز به تمیز کردن عمیق دندان‌ها داشته باشید.
بارداری
در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، بارداری، احتمال تجمع پلاک در دندان‌ها را افزایش می‌دهد و حتی ممکن است باعث التهاب لثه‌ها شود و منجر به تیره شدن لثه‌ها گردد.
درمان
درمان اصلی برای کاهش التهاب لثه، تمیز کردن دندان برای از بین بردن تجمع پلاک است.
- دو بار در روز مسواک بزنید.
- نخ دندان کشیدن یک بار در روز
- غرغره کردن آب نمک گرم روزانه (یک قاشق چایخوری نمک در یک فنجان آب گرم)
کبودی
تغییر رنگ لثه شما می‌تواند یک کبودی باشد. درست مانند هر قسمت دیگر بدن، لثه‌ها نیز ممکن است کبود شوند و برای بهبودی نیاز به گذشت زمان دارند.
درمان
کبودی روی لثه معمولاً خود به خود بهبود می‌یابد. با این حال، کبودی‌های طولانی مدت باید درمان شوند. برای کبودی‌های جزئی، می‌توان دهان را با آب نمک شستشو داد، از کمپرس گرم استفاده کرد یا دمنوش‌های گیاهی گرم مصرف نمود.
دارو
برخی از داروهای رایج، از جمله آن‌هایی که برای آکنه و عفونت تجویز می‌شوند، می‌توانند بر رنگ لثه تأثیر بگذارند. این یک واکنش غیرعادی به دارو است و باید با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا می‌توانید دارو را تغییر دهید یا خیر.
سیگار کشیدن
در کنار چندین مورد دیگر مربوط به سیگار کشیدن، این یک دلیل رایج برای تغییر رنگ لثه است. این بیماری که به عنوان ملانوز شناخته می‌شود، واکنشی به نیکوتین مورد استفاده در تنباکو است.
سیگار کشیدن، بدن را تحریک میکند تا ملانین بیشتری تولید کند؛ و این امر می‌تواند باعث قهوه‌ای یا سیاه شدن لثه‌ها شود. این تغییرات معمولاً به صورت لکه‌هایی شروع می‌شوند و می‌توانند روی سطح داخلی گونه‌ها و لب پایینی شما تأثیر بگذارند.
سیاه شدن لثه به خاطر روکش
ایجاد یک خط تیره، با نصب تاج دندان چینی قدیمی، مرتبط است. این سبک تاج دندان، به عنوان روکش دندان چینی ترکیب شده با فلز شناخته می‌شود، زیرا در قسمت بیرونی آن از چینی همرنگ دندان استفاده می‌شود و برای استحکام از فلز در زیر چینی استفاده می‌گردد. خط تیره از لبه روکش‌های دندانی، جایی که چینی و فلز در لبه تاج در خط لثه به هم می‌رسند، آغاز می‌شود. در لبه تاج، مقدار بسیار نازکی از فلز همیشه خود را نشان می‌دهد. یکی از تکنیک‌هایی که دندانپزشکان زیبایی از آن استفاده می‌کردند، پنهان کردن خط تیره نازک، زیر خط لثه بود. با گذشت زمان، بافت لثه عقب می‌نشیند و خط تیره را آشکار میکند. در برخی از بیماران، خط تیره از زیر لثه ظاهر می‌شود و آن را نیز تیره نشان می‌دهد.
هماتوم کیست رویشی
این عارضه در کودکان رایج است. اگر کودک شما لثه‌های بنفش یا سیاه دارد، نترسید، زیرا او در حال بیرون آوردن دندان‌های جدید است. از دست دادن دندان‌های شیری در کودکان یک امر رایج است. کیست‌های پر از مایع زمانی تشکیل می‌شوند که دندان‌های دائمی در حال رویش هستند، اما اگر در آن مایع خون وجود داشته باشد، هماتوم کیست رویشی ایجاد می‌شود. این کیست، پس از درآمدن دندان، باید خود به خود از بین برود.
درمان
در بیشتر موارد، کیست‌های رویشی خود به خود پاره می‌شوند و نیازی به درمان ندارند. در موارد خاصی، اگر به نظر برسد که رویش دندان زیرین با تأخیر روبرو شده است، دندانپزشک ممکن است کیست را باز کند تا به رویش دندان کمک کند.
خال آبی
اگرچه کمی ترسناک به نظر می‌رسد، اما خال‌های آبی بسیار رایج هستند. آنها که بیشتر به عنوان خال شناخته می‌شوند، می‌توانند مانند یک لکه روی لثه به نظر برسند و آبی یا سیاه باشند. به طور کلی بی ضرر است مگر اینکه شروع به تغییر شکل یا رنگ کند. دندانپزشک شما ممکن است روی آن نقطه نظارت داشته باشد تا تغییراتی را که می‌تواند نشانه بیماری دیگری باشد، بررسی نماید.
درمان
تنها راه درمان، برداشتن خال با جراحی است، اگرچه معمولاً این کار ضروری نیست. در موارد نادر، خال آبی ممکن است به ملانوم (سرطان) تبدیل شود. اگر پزشک مشکوک شود که خال آبی احتمال دارد که سرطانی شود، ممکن است برداشتن آن را توصیه نماید. همچنین ممکن است فرد به دلایل زیبایی، خال آبی را بردارد.
خال آمالگام
آیا در دندان‌های خود، تاج یا پرشدگی دارید؟ این امکان وجود دارد که آمالگام مورد استفاده، از جای خود خارج شده و زیر لثه شما گیر کرده باشد. هنگامی که این اتفاق بیفتد، نقطه ممکن است آبی، خاکستری یا سیاه باشد. این مضر نیست و نیازی به درمان ندارد.
درمان
خال آمالگام کاملاً خوش خیم است و نیازی به درمان ندارد. با این حال، اگر ظاهر آن شما را آزار می‌دهد، می‌توانید آن را حذف کنید.
ژنژیویت اولسراتیو نکروزان حاد
ژنژیویت اولسراتیو نکروزان حاد، عفونت دردناک لثه است. علائم آن درد حاد، خونریزی و بوی بد دهان است. عفونت شدید لثه می‌تواند باعث سیاه یا خاکستری شدن لثه‌ها شود.
درمان
درمان شامل دبریدمان ملایم، بهبود بهداشت دهان، شستشوی دهان، مراقبت‌های حمایتی و در صورتی که دبریدمان باید به تعویق بیفتد، آنتی بیوتیک است.
بیماری آدیسون
بیماری آدیسون که نارسایی غده فوق کلیه نیز نامیده می‌شود، یک بیماری غیرمعمول است، زمانی رخ می‌دهد که بدن هورمون‌های خاصی را به اندازه کافی تولید نمی‌کند. در بیماری آدیسون، غدد فوق کلیوی کورتیزول بسیار کم و آلدوسترون، بسیار اندکی می‌سازند. این اختلال، غدد فوق کلیه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های تیره روی لثه‌ها و لب‌ها شود.
درمان
درمان، معمولاً شامل درمان جایگزین با کورتیکواستروئید (استروئید) به‌صورت مادام العمر است. داروهای کورتیکواستروئیدی برای جایگزینی هورمون‌های کورتیزول و آلدوسترون که بدن شما دیگر تولید نمی‌کند استفاده می‌شود. این دارو، معمولاً به شکل قرص، ۲ یا ۳ بار در روز مصرف می‌شود.
سرطان دهان
سرطان دهان، می‌تواند رنگ لثه‌های شما را تغییر دهد، اگرچه به طور کلی به شکل یک لکه سیاه به نظر می‌رسد نه تغییر رنگ کلی.
درمان
اگر سرطان به خارج از دهان یا قسمتی از گلو، در پشت دهان (اوروفارنکس) گسترش نیافته باشد، درمان کامل، فقط با استفاده از جراحی امکان پذیر می‌باشد.
سندرم پوتز جگرز
یک بیماری ژنتیکی، به صورت لکه‌های آبی تیره یا قهوه‌ای دیده می‌شود که معمولاً در دوران کودکی ظاهر می‌گردند. این لکه‌ها معمولاً با گذشت زمان محو می‌شوند، اما افراد مبتلا به پوتز جگرز (Peutz-Jeghers) ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان باشند.
درمان
در حال حاضر، هیچ درمانی برای سندرم پوتز جگرز (PJS) وجود ندارد. بیماران برای نظارت بر سرطان و جلوگیری از مشکلات ثانویه پولیپ، تحت نظارت مادام العمر از اندام‌ها قرار می‌گیرند.
چه موقع به دکتر مراجعه کنم؟
در برخی موارد، لثه‌های سیاه، می‌تواند نشان دهنده یک بیماری جدی‌تر باشد. بنابراین، اگر بیمار متوجه لکه‌های تیره روی لثه‌های خود شد و آن لکه‌ها دردناک شدند یا اندازه، شکل یا رنگشان تغییر کرد، باید در اسرع وقت با دندانپزشک مشورت کند.
علت تیره شدن لثه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص علت سیاهی لثه، پزشک ممکن است از موارد زیر برای ارزیابی لثه‌های شما استفاده کند:
- تاریخچه کامل دندانپزشکی، از جمله علائم فعلی شما
- ارزیابی سابقه پزشکی شما، از جمله مصرف دخانیات و داروها
- آزمایش کامل دهان و دندان
- بررسی ضایعه
- بیوپسی (نمونه برداری)
رفع سیاهی لثه
آیا در مورد بلیچینگ لثه یا کم رنگ کردن لثه شنیده‌اید؟ این، نام یک روش زیبایی پریودنتال برای از بین بردن رنگدانه‌های اضافی و لکه‌های تیره از روی لثه است. دو روش سفید کردن لثه، وجود دارند که می‌توان از آنها برای ایجاد لبخندی زیبا استفاده کرد: فرآیند میکرودرم ابریژن و تکنیک لیزر. اولین راه حل، روش سنتی سفید کردن است. معمولاً کمتر از یک ساعت طول می‌کشد تا کامل شود. یک متخصص ناحیه تیره شده بافت‌ها را برمی‌دارد و بافت سالم و صورتی کم رنگ زیر آن را نمایان میکند. شما احساس نمی‌کنید که لثه‌های تیره‌تان صورتی می‌شوند، زیرا دهان شما را بی‌حس می‌کنند تا از هر گونه ناراحتی در طول عمل جلوگیری شود.
در لایه برداری با لیزر، لیزر دندانی سلول‌های تولید کننده ملانین را در لثه هدف قرار داده و از بین می‌برد. در حالی که بافت در حال بهبود است، ارگانیسم بدن شما به طور طبیعی رنگ لثه روشن‌تری را ایجاد میکند. خبر خوب این است که نتیجه این روش‌ها برای تمام عمر، باقی می‌ماند. اگر با این روش‌ها، لثه‌های خود را صورتی کنید، کرم‌ها، ژل‌ها و سایر درمان‌ها را فراموش می‌کنید. تنها چیزی که به یاد می‌آورید لبخند شما و لذت زیبایی دائمی آن است.
آیا سیاه شدن لثه قابل پیشگیری است؟
برای پیشگیری، افراد می‌توانند با مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان یک بار در روز و کاهش مصرف قند، بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند. این اقدامات باید در کنار مراجعه منظم به دندانپزشک انجام شود. رعایت بهداشت دهان و دندان، بهترین راه برای حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها است.
همچنین ممکن است فردی بخواهد لثه‌های خود را به طور منظم و به آرامی با استفاده از یک مسواک نرم مسواک بزند. محصولات بهداشت دهان و دندان، برای خرید در اکثر داروخانه‌ها و به صورت آنلاین در دسترس هستند، از جمله مسواک، نخ دندان، و دهانشویه.
سوالات متداول
آیا داشتن لثه سیاه طبیعی است؟
لثه سیاه می‌تواند رنگ طبیعی لثه، برای افرادی با رنگ پوست تیره باشد.
آیا لثه‌های سیاهی که به دلیل سیگار کشیدن بوجود آمده‌اند، از بین می‌روند؟
اگر سیگار را ترک کنید، این تغییر رنگ ممکن است برطرف گردد.
چرا کودک من لثه سیاه دارد؟
لثه سیاه در نوزادان اولین علامت دندان درآوردن است. در واقع، دندان‌هایی که بیرون می‌آیند با ایجاد قرمزی و تورم پیشرونده لثه‌ها همراه هستند. بنابراین پدیده سیاه شدن لثه در میان نوزادان بسیار رایج است و نباید باعث نگرانی شود. در پایان مرحله دندان درآوردن، بافت لثه به رنگ صورتی طبیعی خود باز می‌گردد.
چه داروهایی باعث سیاه شدن لثه می‌شود؟
مت یا کریستال مت، این دارو یکی از مخرب‌ترین مواد برای دهان است. اثرات مت آمفتامین، به قدری شدید است که مصرف کنندگان اغلب با “meth mouth” شناسایی می‌شوند که در آن دندان‌های کنار گونه‌ها به شدت پوسیده شده و لثه‌ها سیاه می‌شوند.
چرا لثه من در اطراف دندان مصنوعی سیاه است؟
این می‌تواند ناشی از بهداشت نامناسب دهان و دندان مصنوعی، استرس، کمبود خواب یا رژیم غذایی ناسالم باشد.
آیا اگر از ابتدا لثه‌های سیاه داشته‌ام، باید نگران باشم؟
اگر لثه‌های فردی همیشه تیره بوده است، جای نگرانی نیست.
آیا لثه سیاه می‌تواند خود به خود روشن شود؟
پاسخ این سوال، به علت دقیق این وضعیت بستگی دارد. اما در بیشتر موارد، انجام بعضی مراقبت‌ها و درمان‌ها ضروری است.
