ایمپلنت دندان به روشی محبوب و مؤثر برای جایگزینی دندان آسیب دیده یا از دست رفته تبدیل شده است. کاشت ایمپلنت جایگزینی محکم، بادوام و با ظاهر طبیعی را برای دندان غائب در اختیار می‌گذارد. با این حال ممکن است ایمپلنت به مرور زمان بنا به دلایل مختلفی مانند ساییدگی، شکستگی ایمپلنت یا پری‌ایمپلنتیت (عفونت و التهاب بافت دور ایمپلنت) به تعویض نیاز پیدا کند. تعویض ایمپلنت دندان در چنین مواردی برای حفظ سلامت دهان و بازیابی عملکرد ضرورت می‌یابد.
آیا میتوان ایمپلنت دندان را تعویض کرد؟
بله، ایمپلنت دندان را در صورت لزوم میتوان تعویض کرد. اگرچه ایمپلنت دندان به گونه‌ای طراحی می‌شود که جایگزینی دائمی برای دندان از دست رفته باشد، تعویض ایمپلنت دندان گاهی ضرورت می‌یابد. دندانپزشک یا جراح دهان وضعیت بیمار را ارزیابی و ضروری بودن تعویض ایمپلنت را تعیین می‌کند.
چه زمانی ایمپلنت دندان به تعویض احتیاج دارد؟
در این بخش توضیح می‌دهیم که تعویض ایمپلنت دندان به چه دلایلی لازم می‌شود:
پس زدن ایمپلنت
پس زدن ایمپلنت به وضعیتی اشاره دارد که ایمپلنت دندان به خوبی به استخوان فک جوش نمی‌خورد یا عملکردش طبق انتظار نیست. پس زدن ایمپلنت بنا به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که از آن جمله میتوان به کافی نبودن حجم یا تراکم استخوان، عفونت یا التهاب دور ایمپلنت، جایگذاری نامناسب ایمپلنت و تحمیل بار بیش از حد به ایمپلنت اشاره دارد. علائم پس زدن ایمپلنت شامل درد، ورم، لق شدن ایمپلنت و دشواری در جویدن یا گاز زدن می‌شود. در چنین شرایطی چاره‌ای جز تعویض ایمپلنت دندان وجود ندارد.
پری_ایمپلنتیت
به عفونت اطراف ایمپلنت دندان، پری ایمپلنتیت گفته می‌شود. پری‌ایمپلنتیت زمانی بروز می‌یابد که باکتری‌ها بافت‌های نرم و سخت دور ایمپلنت دندان را عفونی کنند و به التهاب و تحلیل استخوان دامن بزنند. پری‌ایمپلنتیت باعث لق شدن ایمپلنت می‌شود و به پس زدن ایمپلنت و ضرورت یافتن تعویض ایمپلنت منجر می‌شود. نشانه‌ها و علائم شایع پری‌ایمپلنتیت شامل ورم، درد، خونریزی و تحلیل یا عقب رفتن لثه دور ناحیه ایمپلنت می‌شود. پری‌ایمپلنتیت در صورت درمان نشدن پیشرفت می‌کند و آسیب‌های غیر قابل برگشتی را به استخوان دور ایمپلنت وارد می‌کند. ویزیت‌های منظم دندانپزشکی و اهتمام در رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها به پیشگیری از پری‌ایمپلنتیت و تشخیص زود هنگام آن کمک می‌کند، در نتیجه احتمال موفقیت‌آمیز بودن درمان بالاتر می‌رود و از تعویض ضروری ایمپلنت اجتناب می‌شود.
عارضه‌های مکانیکی
عارضه‌های مکانیکی دلیل دیگری برای تعویض ایمپلنت دندان است. این عارضه‌ها می‌تواند پیامد شکستگی ایمپلنت، لق شدن اباتمنت یا پیچ ایمپلنت یا حتی پس زدن ایمپلنت به دلیل تحمیل نیروی بیش از اندازه باشد. جایگذاری نامناسب ایمپلنت نیز می‌تواند علت عارضه‌های مکانیکی باشد، برای مثال کاشت ایمپلنت در استخوان باریک باعث شکستگی ایمپلنت یا لق شدن پیچ ایمپلنت به مرور زمان می‌شود. به‌علاوه وارد شدن نیروهای شدید جویدن به ایمپلنت به تدریج باعث پس زدن یا شکستن ایمپلنت می‌شود. در چنین موارد باید ایمپلنت تعویض شود تا عملکرد مناسب بازیابی گردد و از بیشتر آسیب دیدن بافت‌های اطراف جلوگیری شود.
جایگذاری نامناسب ایمپلنت
کاشت نامناسب ایمپلنت دندان یکی از دلایل شایعی است که تعویض ایمپلنت دندان را ضروری می‌سازد. اگر دندانپزشک ایمپلنت را در طول جراحی به درستی جایگذاری نکند، ایمپلنت به خوبی به استخوان فک یا بافت‌های اطراف جوش نخواهد خورد و در نتیجه مشکل پس زدن ایمپلنت پیش خواهد آمد. همچنین کاشت نامناسب ایمپلنت باعث می‌شود ایمپلنت بیش از حد به عصب‌ها یا سینوس‌ها نزدیک شود و در نتیجه درد یا مشکلات سینوس شروع شود. به علاوه اگر ایمپلنت در عمق بسیار کم یا زیاد جایگذاری شده باشد، ایمپلنت نمی‌تواند دندان پروتز را نگه دارد یا ایمپلنت به ساختارهای اطراف آسیب می‌زند و در نهایت کاشت ایمپلنت شکست می‌خورد. بنابراین بسیار مهم است که برای کاشت ایمپلنت دندان به جراح یا دندانپزشک ماهر و باتجربه مراجعه کنید تا از جایگذاری مناسب ایمپلنت دندان مطمئن شوید.
ساییدگی قطعات
قطعات ایمپلنت دندان، مانند اباتمنت یا روکش به مرور زمان در اثر ساییدگی و فرسایش طبیعی ساییده می‌شود و در نتیجه درمان ایمپلنت ناموفق می‌شود. این اتفاق طی مدتی طولانی به تدریج رخ می‌دهد یا قطعات ایمپلنت ناگهان در پی وارد شدن نیروی شدید یا سانحه آسیب می‌بیند. قطعات شکسته یا شل‌شده باید تعویض شود تا از استحکام و عملکرد ایمپلنت اطمینان حاصل شود. در بعضی موارد که آسیب دیدگی شدید است، کل ایمپلنت باید عوض شود. چنانچه به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید، دندانپزشک ساییدگی یا آسیب دیدگی را در مراحل اولیه تشخیص می‌دهد و تعویض کل ایمپلنت ضرورت نمی‌یابد.
دلایل زیبایی
برخی بیماران به دلایل زیبایی تصمیم به تعویض ایمپلنت دندان می‌گیرند. برای مثال اگر ایمپلنت هنگام لبخند زدن یا حرف زدن دیده شود و رنگش با دندان‌های مجاور همخوانی نداشته باشد یا بافت لثه دور ایمپلنت تحلیل رفته باشد و شکاف ناخوشایندی ایجاد شده باشد، بیمار برای تعویض ایمپلنت با پروتزی زیباتر به دندانپزشک مراجعه می‌کند. شایان ذکر است که این نوع تعویض معمولاً انتخابی است و از نظر پزشکی ضروری نیست.
تعویض ایمپلنت چگونه انجام می‌شود؟
مراحل تعویض ایمپلنت را در این بخش برای‌تان توضیح می‌دهیم:
تشخیص و تهیه طرح درمان
دندانپزشک مشکل ایمپلنت فعلی را در اولین مرحله تشخیص می‌دهد و طرح درمان را برای تعویض ایمپلنت تهیه می‌کند. محل ایمپلنت با استفاده از رادیوگرافی و ابزار تشخیصی دیگر به طور کامل معاینه می‌شود تا شدت آسیب دیدگی یا پس زدن ایمپلنت مشخص شود.
خارج کردن ایمپلنت آسیب دیده
مرحله بعدی درآوردن ایمپلنت آسیب دیده است. دندانپزشک ایمپلنت را با انجام عمل جراحی از استخوان فک درمی‌آورد. دندانپزشک در بعضی موارد می‌تواند ایمپلنت را به راحتی با ابزار خاصی خارج کند. اگر ایمپلنت محکم به استخوان فک جوش خورده باشد، عمل درآوردن ایمپلنت پیچیده‌تر می‌شود.
پیوند استخوان
پس از خارج کردن ایمپلنت آسیب دیده لازم است عمل پیوند استخوان برای بازیابی بافت استخوان تحلیل‌رفته انجام شود. پیوند استخوان به این منظور انجام می‌شود که ایمپلنت تعویضی پایه محکمی در استخوان فک داشته باشد.
کاشت ایمپلنت
پس از پیوند استخوان لازم است مدتی بگذرد تا لثه کاملاً التیام پیدا کند و دندانپزشک بتواند ایمپلنت جدید را جایگذاری کند. دندانپزشک ایمپلنت را با دقت در استخوان فک قرار می‌دهد و بافت لثه را دور ایمپلنت بخیه می‌زند.
جوش خوردن و یکپارچه شدن ایمپلنت با استخوان
فرایند جوش خوردن ایمپلنت به استخوان پس از کاشت ایمپلنت شروع می‌شود. چند ماه طول می‌کشد تا ایمپلنت به طور کامل به استخوان فک جوش بخورد. در این مدت ترمیم موقتی روی ایمپلنت گذاشته می‌شود. یکپارچه شدن ایمپلنت با استخوان برای حصول اطمینان از استحکام ایمپلنت جدید در بلندمدت و موفقیت درمان ضروری است.
ترمیم نهایی
پس از آن‌که ایمپلنت کاملاً به استخوان فک جوش خورد، ترمیم نهایی روی ایمپلنت گذاشته می‌شود. این ترمیم بسته به نیازهای خاص بیمار می‌تواند روکش، بریج یا دندان مصنوعی باشد.
تعویض اباتمنت یا روکش (بدون نیاز به تعویض پایه ایمپلنت)
اگر فقط روکش یا اباتمنت به تعویض نیاز داشته باشد، روکش یا اباتمنت جدید جایگذاری می‌شود. این عمل غالباً طی مراحل زیر انجام می‌شود:
- برداشتن روکش یا اباتمنت قدیمی: دندانپزشک روکش یا اباتمنت موجود را درمی‌آورد و سیمان یا چسب نگهدارنده را با دقت پاک می‌کند.
- ارزیابی دندان یا ایمپلنت: دندانپزشک دندان یا ایمپلنت را معاینه می‌کند تا آسیب دیدگی یا تغییراتی را که از زمان جایگذاری روکش یا اباتمنت قبلی ایجاد شده است، بررسی کند.
- آماده کردن دندان یا ایمپلنت: دندانپزشک باید دندان یا ایمپلنت را تراش و شکل بدهد، پوسیدگی یا ماده آسیب دیده را بردارد یا دستکاری‌های دیگری را انجام بدهد تا مطمئن شود که پروتز جدید را میتوان به خوبی جایگذاری کرد.
- قالب‌گیری: دندانپزشک با استفاده از خمیر مخصوص یا اسکنر دیجیتال از ایمپلنت یا دندان آماده‌شده قالب می‌گیرد تا مدلی را برای تهیه روکش یا اباتمنت جدید تهیه کند.
- ساخت روکش یا اباتمنت: قالب به لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می‌شود تا متخصص روکش یا اباتمنت جدید را تهیه کند.
- متصل کردن روکش یا اباتمنت موقت: دندانپزشک در بعضی موارد روکش یا اباتمنت موقت را برای محافظت در مدت زمان آماده شدن پروتز دائم روی دندان یا ایمپلنت می‌گذارد.
- جایگذاری نهایی: وقتی روکش یا اباتمنت آماده شد، دندانپزشک آن را روی ایمپلنت یا دندان آماده‌شده می‌گذارد و اندازه و تراز بودنش را با دقت بررسی می‌کند تا از زیبایی و عملکرد پروتز مطمئن شود.
مراقبت‌های بعد از تعویض ایمپلنت دندان
پس از تعویض ایمپلنت دندان باید به طور منظم برای بررسی وضعیت ایمپلنت به دندانپزشک یا جراح دهان مراجعه کنید. به این ترتیب دندانپزشک روند جوش خوردن ایمپلنت را تحت نظر می‌گیرد و از عملکرد مناسب ایمپلنت مطمئن می‌شود. همچنین لازم است بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید و ویزیت‌های دوره‌ای دندانپزشکی را فراموش نکنید تا از پس زدن ایمپلنت جلوگیری کنید.
روش‌های پیشگیری از تعویض ایمپلنت
با رعایت چند توصیه می‌توانید عمر ایمپلنت دندان را به حداکثر برسانید و تعویض‌های غیرضروری ایمپلنت را به تأخیر بیندازید یا کاملاً از آن‌ها اجتناب کنید. ایمپلنت به شرطی که به خوبی از آن نگهداری کنید، می‌تواند مادام‌العمر باشد. مراقبت از ایمپلنت مانند مراقبت از دندان‌های طبیعی است، یعنی لازم است دندان‌ها را دو بار در روز حداقل به مدت دو دقیقه مسواک بزنید و بین دندان‌ها را نخ بکشید تا از تمیز بودن ایمپلنت مطمئن شوید. به این ترتیب تجمع باکتری‌ها در ناحیه ایمپلنت و در نتیجه خطر عفونت کمتر می‌شود.
به‌علاوه با مراجعه منظم به دندانپزشک از وضعیت مناسب ایمپلنت مطمئن می‌شوید و مشکلات احتمالی در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود. اگر به خوبی از ایمپلنت مراقبت کنید و مشکلات کوچک به سرعت تشخیص داده شود، نیازی به تعویض کامل ایمپلنت نخواهد بود. دندانپزشک اصلاحات جزئی لازم را انجام می‌دهد یا فقط روکش را تعویض می‌کند.
هزینه تعویض ایمپلنت دندان چقدر است؟
هزینه تعویض ایمپلنت دندان تابعی از عامل‌های مختلف مانند موقعیت جغرافیایی کلینیک، نوع ایمپلنت استفاده شده، پیچیدگی عمل، تخصص و تجربه دندانپزشک، پوشش بیمه و هزینه‌های جانبی مانند مشاوره، رادیوگرافی یا هزینه بی‌حسی یا بیهوشی است.
پرسش‌های پرتکرار
تعویض ایمپلنت دندان را میتوان برای چند دندان انجام داد؟
بله، میتوان ایمپلنت چند دندان را تعویض کرد.
تعویض ایمپلنت دندان دردناک است؟
تعویض ایمپلنت دندان معمولاً با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. بیماران پس از عمل کمی احساس ناراحتی خواهند داشت، البته درد پس از عمل معمولاً با مصرف مسکن‌های بدون نسخه آرام می‌شود.
عمل تعویض ایمپلنت چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان عمل تعویض ایمپلنت متغیر است و به عامل‌های مختلفی مانند تعداد ایمپلنت‌هایی که به تعویض نیاز دارند و پیچیدگی عمل بستگی دارد. عمل تعویض ایمپلنت معمولاً یک تا سه ساعت زمان می‌برد.
چقدر طول می‌کشد تا ایمپلنت تعویض‌شده به استخوان فک جوش بخورد؟
مدت زمان جوش خوردن ایمپلنت تعویض‌شده برای تمام بیماران یکسان نیست و به عامل‌های متعددی مانند وضعیت سلامت عمومی بیمار، گستردگی جراحی و کیفیت ایمپلنت به کار برده شده بستگی دارد. عموماً چند ماه طول می‌کشد تا ایمپلنت کاملاً به استخوان فک جوش بخورد.
پس از تعویض ایمپلنت دندان می‌توانم مثل همیشه غذا بخورم؟
توصیه می‌شود تا چند روز پس از عمل غذاهای سفت یا ترد نخورید. پس از التیام یافتن زخم جراحی می‌توانید رژیم غذایی معمول‌تان را از سر بگیرید.
