ایمپلنت دندان یک جراحی مهم و پرهزینه است و تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی، سلامت و زیبایی فرد دارد. کاشت دندان یا ایمپلنت گزینه‌ای عالی برای جایگزینی دندان از دست رفته کاملا مشابه با ظاهر و عملکرد دندان طبیعی است. به همین دلیل برای افرادی که متقاضی ایمپلنت دندان هستند درصد موفقیت آن بسیار مهم است. رعایت نکات بهداشتی و انتخاب یک دندانپزشک باتجربه در زمینه کاشت دندان میتواند به شما کمک کند احتمال موفقیت ایمپلنت دندان را بالا ببرید.
درصد موفقیت ایمپلنت دندان چقدر است؟
اگرچه نمی‌توان به طور دقیق و قطعی گفت درصد موفقیت ایمپلنت دندان چقدر است اما فاکتورهای مختلفی مانند سلامت فرد، کیفیت استخوان فک، رعایت بهداشت دهان و دندان و… بر احتمال شکست و یا موفقیت ایمپلنت تاثیر می‌گذارند.
میزان موفقیت ایمپلنت‌های دندانی بسته به محل قرارگیری ایمپلنت در فک متفاوت است، اما به طور کلی، متوسط درصد موفقیت ایمپلنت دندان 98% است. با مراقبت درست، ایمپلنت‌ها می‌توانند مادام‌العمر دوام بیاورند.
به طور کلی درصد موفقیت ایمپلنت دندان در قسمت‌های مختلف فک و بیماران مختلف، متفاوت است. میزان موفقیت ایمپلنت در نواحی جلویی فک بیشتر از نواحی عقبی فک است که بیشتر به دلیل کیفیت استخوان است. تفاوت درصدهای موفقیت ایمپلنت، بین ناحیه قدامی و خلفی فک بالا، درصد موفقیت دندان‌های جلویی فک بالا حدود 12 درصد بیشتر است و در فک پایین درصد موفقیت ایمپلنت دندان‌های جلویی نسبت به دندان‌های عقبی 4 درصد بیشتر است. منبع
چرا ایمپلنت دندان بهترین گزینه جایگزینی دندان از دست رفته است؟
ایمپلنت دندانی نزدیک‌ترین چیزی است که میتواند شبیه به دندان‌های سالم و طبیعی باشد. ایمپلنت دندان محدودیتی در لایف استایل و رژیم غذایی فرد ایجاد نمی‌کند. بعد از کاشت ایمپلنت دندان موفق شما می‌توانید مثل قبل غذا بخورید، لبخند بزنید، بخندید، صحبت کنید و از تمام کارهای روزمره خود لذت ببرید بدون اینکه نگران ظاهر یا عملکرد دندان‌های خود باشید.
همه روش‌های دندانپزشکی جایگزینی دندان از دست رفته این قابلیت‌ها را ندارند. مثلا پروتز دندان ممکن است هنگام غذا خوردن، صحبت کردن و یا رژیم غذایی فرد اختلال ایجاد کند. در بریج‌های دندانی نیز گیر کردن غذا بین آن و دندان‌های اصلی ممکن است با گذر زمان بوی نامطبوع و پوسیدگی ایجاد کنند. اما ایمپلنت دندان هیچ کدام از این مشکلات را ندارد. درصد بالای موفقیت ایمپلنت دندان موجب شده تا بهترین گزینه جایگزینی دندان باشد که به رشد استخوان و جلوگیری از تحلیل آن کمک می‌کند.
عوامل موثر بر درصد موفقیت ایمپلنت دندان
در ادامه عواملی را که بر میزان موفقیت ایمپلنت دندان موثر هستند را، معرفی خواهیم کرد:
تراکم استخوان فک
کیفیت استخوان میتواند بر استحکام اولیه و مدت زمانی که طول می‌کشد تا ایمپلنت به استخوان جوش بخورد، تأثیر بگذارد. به طور کلی 6 ماه یا بیشتر طول می‌کشد تا ایمپلنت در استخوان تثبیت شود.
کیفیت مناسب استخوان میتواند تا تثبیت کامل پیچ ایمپلنت از آن در برابر حرکت‌های جزئی محافظت کرده و درصد موفقیت ایمپلنت دندان را بالا ببرد. به همین دلیل برخی مواقع پزشک تجویز می‌کند قبل از پیچ‌گذاری ایمپلنت، مقداری پودر استخوان پیوند بزند تا احتمال شکست کاشت دندان به حداقل برسد.
پارگی غشا سینوس
اگر مدت زیادی از افتادن یا کشیدن دندان گذشته باشد، ممکن است پوشش سینوس بینی بالای ریشه دندان در فضای توخالی لثه نفوذ کرده باشد. در این حالت ابتدا باید سینوس برداشته شود و سپس پیوند استخوان انجام شود. در غیر این صورت، ایمپلنت میتواند پوشش سینوس بینی را پاره کرده و موجب عفونت‌های مزمن و عدم موفقیت ایمپلنت دندان شود.
عفونت
بافت عفونی میتواند روند بهبودی پس از کاشت ایمپلنت دندان را به تاخیر بیاندازد یا حتی متوقف کند. این مورد یکی از معدود دلایل عدم موفقیت ایمپلنت دندان است. دندانپزشکانی که تجربه بالایی در کاشت ایمپلنت دارند با شستشوی ضد میکروبی و آنتی بیوتیک‌ها، احتمال ریسک عفونت پس از کاشت ایمپلنت به حداقل می‌رسانند.
نوع ایمپلنت
دو نوع اصلی ایمپلنت دندان وجود دارد: آندوستال و ساب پریوستال. رایج‌ترین نوع، ایمپلنت اندوستال است. ایمپلنت‌های اندوستال مستقیما در استخوان فک قرار می‌گیرند. اما ایمپلنت‌های ساب پریوستال در زیر بافت لثه و بالای استخوان فک قرار می‌گیرند. هر دو نوع میزان موفقیت متفاوتی دارند. ایمپلنت‌های اندوستال درصد موفقیت بالاتری دارند، اما گران‌تر هستند و به زمان جراحی بیشتری نیاز دارند. ایمپلنت ساب پریوستال درصد موفقیت کمتری دارد، اما هزینه آن نیز کمتر و زمان جراحی کوتاه‌تر است. برای انتخاب بهترین نوع ایمپلنت دندان برای شرایط خاص هر فردی باید از دندانپزشک باتجربه کمک گرفته شود تا میزان موفقیت این کار به حداکثر حالت ممکن برسد.
جنس ایمپلنت
ایمپلنت‌های تیتانیومی رایج‌ترین جنس ایمپلنت دندان مورد استفاده هستند که درصد موفقیت بالایی دارند. البته ایمپلنت‌های زیرکونیا نوع جدیدتری از ایمپلنت هستند که موفقیت قابل قبولی در مقایسه با تیتانیوم دارند. بزرگترین تفاوت بین ایمپلنت زیرکونیا و تیتانیوم در طول عمر آن‌هاست. هر دو ماده دارای ماندگاری طولانی و عالی هستند. اما ایمپلنت زیرکونیا کمی دوام‌اش بیشتر است. به طور کلی زیست سازگاری و خواص مکانیکی ایمپلنت دندان زیرکونیا در مقابل تیتانیوم بیشتر است.
بیماران مبتلا به آلرژی باید این موضوع را با دندانپزشک و پزشک مخصوص آلرژی خود مطرح کنند که آیا کاندیدای مناسبی برای ایمپلنت دندان هستند یا خیر. بیمار باید جنس و متریال مصرفی حین انجام ایمپلنت را به بیمار بگوید و با مشورت پزشک متخصص آلرژی برای انجام ایمپلنت دندان تصمیم‌گیری کند.
تکنیک جراحی
انواع تکنیک‌های مختلفی برای کاشت ایمپلنت دندان وجود دارند. میزان موفقیت جراحی ایمپلنت دندان به عوامل مختلفی از جمله نوع تکنیک مورد استفاده بستگی دارد. رایج‌ترین نوع جراحی ایمپلنت دندان، کاشت هدایت شده است. در این روش از یک قالب یا استنت جراحی برای تثبیت ایمپلنت در محل آماده شده استفاده می‌شود. این روش نسبت به جراحی باز سنتی کمتر تهاجمی، عوارض کمتر و درصد موفقیت بالاتری دارد. انتخاب تکنیک جراحی برای رسیدن به ماکزیمم درصد موفقیت ایمپلنت دندان با توجه به شرایط دهان و دندان بیمار توسط دندانپزشک انجام می‌شود.
محل قرارگیری ایمپلنت
محل قرار گرفتن ایمپلنت یکی دیگر از عوامل مهم موثر در درصد موفقیت آن است. ایمپلنت‌هایی که در قسمت جلویی دهان قرار می‌گیرند نسبت به ایمپلنت‌هایی که در قسمت پشت دهان قرار می‌گیرند، موفقیت بیشتری دارند. این به این دلیل است که چون استخوان بیشتری در قسمت جلوی دهان وجود دارد، پیوند ایمپلنت با استخوان آسان‌تر و بهتر برقرار می‌شود. همچنین دندان‌های قسمت جلویی دهان نسبت به دندان‌های قسمت پشتی تحت فشار کمتری برای جویدن قرار دارند، بنابراین احتمال ایجاد مشکل و عدم موفقیت ایمپلنت کمتر است.
کشیدن سیگار و عادت‌های ناسالم
خون رسانی کافی به استخوان فک برای جوش خوردن سریع ایمپلنت‌ها به فک ضروری است. سیگار میتواند خون رسانی به لثه‌ها و فک را کاهش دهد. این روند بهبودی را کُند می‌کند و میتواند احتمال عدم موفقیت ایمپلنت دندان را افزایش دهد. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از گذاشتن ایمپلنت سیگار را ترک کنید یا حداقل به مدت یک ماه نکشید. در نظر داشته باشید که خوردن خوراکی‌های سفت و الکل همان‌طور که به دندان طبیعی آسیب می‌رسانند ممکن است موجب شکست ایمپلنت دندان شوند. بنابراین پیشنهاد می‌شود بعد از گذاشتن ایمپلنت مصرف الکل حداقل و تا جای ممکن خوراکی‌های سخت مصرف نشوند.
بیماری‌های مختلف
یکی از سوالات مهم این است که چه بیمارانی نمی‌توانند ایمپلنت دندان انجام دهند؟ نقش اختلالات سیستمیک رایج (مانند: دیابت، چاقی، بیماری قلبی عروقی، فشار خون بالا و پوکی استخوان) در شروع پری ایمپلنتیت و پائین آمدن میزان موفقیت ایمپلنت دندان چیست؟ طبق مطالعات انجام شده هیچ ارتباطی بین دیابت، بیماری قلبی عروقی، فشار خون بالا یا پوکی استخوان و خطر ابتلا به پری ایمپلنتیت وجود ندارد.
درصد موفقیت ایمپلنت دندان بیمارانی که دچار عدم تعادل هورمونی، مبتلا به بیماری عفونی مزمن، تحت درمان نقص سیستم ایمنی، زنان باردار، معتادان به مواد مخدر و الکل و بیماران مبتلا به بیماری‌های پریودنتال، بسیار پائین‌تر از سایر افراد گزارش شده است.
دیابت کنترل نشده منجر به بهبودی ضعیف و افزایش ریسک ابتلا به عفونت می‌شود. همان‌طور که پیشتر گفتیم عفونت اصلی‌ترین دلیل کاهش درصد موفقیت ایمپلنت دندان یا از دست رفتن دندان طبیعی است. بنابراین بهتر است قبل از اقدام به انجام ایمپلنت، سطح A1C بیمار کمتر از حد معینی باشد. بدین سبب معمولا دندانپزشک قبل از شروع کار کاشت دندان آزمایی می‌گیرد تا سطح A1C بیمار را بررسی کند.
بیمارانی که دچار انواع سرطان بودند/هستند، افراد مبتلا به ایدز، MS، لوسمی و سایر بیماری‌های خاص باید قبل از اقدام به ایمپلنت دندان با پزشک و دندانپزشک خود مشورت کنند تا میزان موفقیت و خطرات ایمپلنت در مورد خاص شخص دقیق‌تر بررسی شود.
سن بیمار
سن بیمار یکی از مهم ترین عوامل موثر در میزان موفقیت ایمپلنت دندان است. هر چه سن بیمار کمتر باشد، میزان موفقیت بیشتر است. به طور کلی، میزان موفقیت ایمپلنت در بیماران زیر 40 سال 95٪ درصد است، اما این میزان برای افراد بالای 40 سال حدود 85٪ است. با این حال، استثناهای زیادی برای تعیین دقیق درصد موفقیت در سنین مختلف وجود دارد و بیماران زیادی حتی در دهه 60 و 70 زندگی ایمپلنت دندان موفق دارند. نکته کلیدی داشتن لثه و استخوان سالم و عاری از بیماری است.
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
وقتی دندان ایمپلنت می‌شود، رعایت بهداشت دهان و دندان از قبل بسیار مهم‌تر خواهد شد. دندان/دندان‌های کاشته شده را می‌توان مانند سایر دندان‌های طبیعی مسواک زد و نخ دندان کشید. قسمت زیر تاج ایمپلنت باید به دقت تمیز شود تا باقی مانده غذا و باکتری آن جا تجمع نکند. تجمع ذرات غذا و باکتری در اطراف ایمپلنت میتواند احتمال عفونت پریودنتال و عدم موفقیت ایمپلنت دندان را افزایش دهد.
باکتری‌ها با از بین بردن استخوان اطراف ایمپلنت دندان موجب بروز بیماری پری ایمپلنتیت می‌شوند که خطر جدی برای موفقیت ایمپلنت دندان است. رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه مرتب به دندانپزشک و جرم‌گیری کردن منظم 3 تا 6 ماه یکبار میتواند درصد موفقیت ایمپلنت دندان را بالا ببرد.
احتمال موفقیت جایگزینی دندان با بریج ثابت یا پروتزهای جزئی/کامل موفقیت کمتری نسبت به ایمپلنت دارد و در عین حال ممکن است منجر به از دست رفتن دندان‌های بیشتری شوند. به همین دلیل برای افرادی که شرایط ایمپلنت را دارند، بهترین و امن‌ترین روش جایگزینی دندان از دست رفته، کاشت ایمپلنت است.
مصرف برخی داروها
بیمار باید قبل از انجام کامپوزیت دندان لیست داروهایی را که مصرف می‌کند به دندانپزشک اطلاع دهد. زیرا برخی داروها می‌توانند در جراحی ایمپلنت یا یکپارچگی استخوان اختلال ایجاد کنند. از جمله داروهای ضد افسردگی، پوکی استخوان، آنتی بیوتیک‌ها یا مسکن‌های بدون نسخه.
براکسیسم
افرادی‌که به صورت ناخودآگاه دندان‌های خود را روی‌هم فشار می‌دهند (براکسیسم) یا دندان قروچه می‌کنند باید بعد از ایمپلنت برای افزایش درصد موفقیت و عدم شکست آن از نایت‌گارد استفاده کنند. فشار بیش از حد بر روی ایمپلنت دندانی شما میتواند فرآیند جوش خوردن پایه داخل استخوان فک را مختل کند.
مراجعه به دندانپزشک بی‌تجربه در ایمپلنت
درصد موفقیت ایمپلنت دندان اگر توسط دندانپزشک یا متخصص با تجربه انجام شود بالا می‌رود. برخی مواقع برای افزایش درصد موفقیت کاشت دندان باید یک سری درمان‌های حمایتی انجام شود. مثلا ممکن است نیاز باشد که برای ایجاد فضایی خوبی برای کاشت ایمپلنت، پیوند استخوان یا جراحی لیفت سینوس انجام شود. عدم انجام این کارها میتواند خطر شکست ایمپلنت را افزایش دهد.
در روند کار ایمپلنت دندان نباید عجله شود. به چندین ماه زمان نیاز است تا یکپارچگی کاملی بین ایمپلنت دندان و استخوان ایجاد شود. چسباندن یک پروتز موقت در بالای پایه ایمپلنت میتواند ممکن است در یکپارچگی و بهبودی اختلال ایجاد کند و در نتیجه خطر شکست ایمپلنت را افزایش دهد.
دلایل شکست ایمپلنت دندان
از آنجایی که ایمپلنت‌های دندانی درست مانند دندان‌های طبیعی عمل می‌کنند، بیمار باید مراقبت‌های لازم برای حفظ و نگه‌داری بهداشت دهان و دندان طبیعی را رعایت کند. اگر بیمار نکات لازمی که دندانپزشک توصیه می‌کند را رعایت کند احتمال موفقیت ایمپلنت دندان او بالاتر می‌رود. ایمپلنت‌های دندانی که به درستی از آنها مراقبت می‌شود می‌توانند چندین دهه دوام بیاورند. دو دلیل اصلی از دست دادن دندان و عدم موفقیت ایمپلنت دندان عبارتند از:
- باکتری‌ها
- فشار فیزیکی
باکتری‌ها می‌توانند موجب پوسیدگی دندان و بیماری لثه (پریودنتیت) در دندان‌ها شوند. ایمپلنت‌های دندانی مستعد پوسیدگی نیستند، اما احتمال ابتلا به بیماری لثه که به آن پری ایمپلنتیت نیز می‌گویند، بالا است.
افرادی که دیابت دارند، سیگار می‌کشند و بهداشت دهان و دندان رعایت نمی‌کنند، بیشترین احتمال ابتلا به عفونت در اطراف ایمپلنت را دارند. بنابراین ممکن است دچار شکست ایمپلنت دندان شوند.
همچنین استرس میتواند موجب بروز مشکلات زیادی برای سلامت دندان فرد شود. اعمال نیروها و فشار غیر طبیعی روی دندان‌ها یا ایمپلنت میتواند منجر به سایش دندان، از دست دادن استخوان یا حتی شکستگی ایمپلنت دندان شود. به همین دلیل به بیماران توصیه می‌شود هیچگاه مواد غذایی سفت با دندان طبیعی یا ایمپلنت نجوند. زیرا فشار زیاد ممکن است موجب شکست دندان یا کاهش موفقیت ایمپلنت دندان شود.
ویزیت مرتب دندانپزشکی بعد از ایمپلنت درست مانند چکاپ معمولی باید انجام شود تا از احتمال شکست و عدم موفقیت ایمپلنت دندان جلوگیری شود.
علائم ایمپلنت ناموفق چیست؟
از علائم شکست ایمپلنت دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن زبان، لب‌ها، لثه یا صورت
- پس زدن ایمپلنت دندان
ممکن است بدن برخی بیماران ایمپلنت را به عنوان یک جسم خارجی پس بزند. علائم پس زدن ایمپلنت دندان میتواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش درد در محل ایمپلنت
- تورم
- تب و لرز
بعد از بروز هر کدام از این موارد باید سریعاً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
چگونه می‌توان در صد موفقیت ایمپلنت را افزایش داد؟
درصد موفقیت ایمپلنت دندان برای همه یکسان نیست. در بیشتر موارد، اگر فردی سلامت نسبی داشته باشد و سیگاری نباشد به میزان موفقیت بالایی از ایمپلنت دندان خواهد رسید.
- رعایت سلامت دهان و دندان: بیمارانی که لثه سالم و استخوان کافی برای نگه داشتن ایمپلنت داشته باشند معمولا موفقیت کاشت دندان آنها بالا است.
- نکشیدن سیگار: احتمال عدم موفقیت ایمپنت دندان در افراد سیگاری شدید هستند.
- عدم درگیری با بیماری‌های مزمن: افرادی که بیماری‌های مزمن کنترل نشده مانند دیابت یا قلبی دارند یا بیمارانی که پرتودرمانی در ناحیه سر و گردن داشته‌اند، احتمال عدم موفقیت ایمپلنت دندان در آنها بیشتر است.
اگر به فکر ایمپلنت دندان هستید، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید تا ببینید درصد موفقیت این کار برای شرایط شما چقدر است.
سوالات متداول
درصد موفقیت ایمپلنت دندان در مقابل بریج چقدر است؟
میزان موفقیت بریج دندان حدوداً 95% است، بنابراین تقریبا تفاوت زیادی با ایمپلنت ندارد. اما یکی از مشکلات بریج این است که ممکن است با گذشت زمان نیاز باشد تعویض شود. همچنین با تجمع مواد غذایی و باکتریایی زیر بریج ممکن است دهان بوی بد بگیرد یا دندان‌های کناری دچار پوسیدگی شود. اما ایمپلنت این مشکلات را ندارد.
آیا خوردن مسکن قوی ممکن است درصد موفقیت ایمپلنت دندان را کاهش دهد؟
خیر، پس از ایمپلنت دندان، درد خفیف را می‌توان با داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن درمان کرد. مسکن‌هایی مانند پروفن علاوه‌بر تسکین درد می‌توانند التهاب ناشی از برش‌ها برای ایجاد جای کاشت پایه دندان را کاهش دهند و به نوعی حتی ممکن است احتمال موفقیت ایمپلنت دندان را بالا ببرند.
عدم رعایت مراقبت‌های بعد از ایمپلنت دندان ممکن است موجب شکست این کار شود؟
بله، ایمپلنت دندان مانند دندان طبیعی نیاز به مراقبت دارد. بیمار باید برای افزایش درصد موفقیت ایمپلنت دندان مواردی مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، شستشو با دهانشویه آنتی باکتریال و چکاپ منظم دندانپزشکی را رعایت کند.
چه مدت بعد از دست رفتن دندان می‌توان ایمپلنت انجام داد؟
بهترین زمان برای جایگزینی دندان از دست رفته با ایمپلنت با توجه به شرایط فرد و تشخیص دندانپزشک تعیین می‌شود. برخی افراد می‌توانند بلافاصله ایمپلنت انجام دهند. اما برخی دیگر برای دست‌یابی به ماکزیمیم درصد موفقیت ایمپلنت دندان باید اول اقدامات قبلی مانند پیوند استخوان را انجام دهند.
چه زمانی باید ایمپلنت دندان را تعویض کرد؟
ایمپلنت دندان پتانسیل این را دارد که برای چندین دهه دوام می‌آورد و مانند پروتز یا بریج، نیازی به به‌روزرسانی یا تعویض مداوم آنها هر چند سال یکبار نیست. با مراجعه به دندانپزشک زمانی که فک یا لثه دچار مشکلی مرتبط با ایمپلنت شود شما باید آن را تعویض یا خارج کنید. در صورتی که مشکلی نباشد این دندان کاشت میتواند برای همیشه داخل دهان بماند.
چیکار کنم تا درصد موفقیت ایمپلنت دندان ام بالا رود؟
درصد موفقیت ایمپلنت دندان میتواند با برنامه‌ریزی درمانی مناسب، مراقبت‌های خانگی درست و مراجعه به دندانپزشک باتجربه در کاشت ایمپلنت افزایش یابد.
مراقبت‌های بعد از ایمپلنت دندان برای افزایش درصد موفقیت چیست؟
ایمپلنت دندان مانند دندان طبیعی نیاز به مراقبت دارد. شما باید با مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، شستشو با دهانشویه آنتی باکتریال و معاینات منظم دندانپزشکی، ماندگاری و میزان موفقیت ایمپلنت را بیشتر کنید.
نقش هزینه در موفقیت ایمپلنت دندان چقدر است؟
برخی دندانپزشکان و کلینیک‌های دندانپزشکی از مواد بی‌کیفیت و حتی دست دوم برای ایمپلنت دندان استفاده می‌کنند. به همین دلیل هزینه ایمپلنت دندان تحت نظر این افراد میتواند مشکلات جدی برای سلامت یا موفقیت ایمپلنت به وجود آورد. بنابراین توصیه می‌شود برای افزایش درصد موفقیت ایمپلنت دندان حتما به یک دندانپزشک و کلینیک معتبر مراجعه کنید تا با حداقل عوارض این کار کاشت دندان خود را انجام دهید.
آیا تزریق بی‌حسی در موفقیت ایمپلنت دندان موثر است؟
خیر این مورد تاثیری در کاهش موفقیت ایمپلنت ندارد. معمولا پزشک قبل از شروع بی‌حسی موضعی تزریق می‌کند تا در طول جراحی بیمار هیچ دردی را احساس نکند.
