ارتودنسی لینگوال، نوعی از ارتودنسی نامرئی است که در آن براکتها پشت دندانها نصب میشوند. این نوع از ارتودنسی برای از بین بردن مشکلات دندان مثل فاصله زیاد دندان و ناهنجاریهای لثه مثل اوربایت، کراس بایت و آندربایت استفاده میشود. مخفی بودن براکتها و ثابت بودن براکتها، از مهمترین مزایای این روش هستند. اما ایراد اصلی این روش این است که ارتودنسی لینگوال نسبت به ارتودنسی معمولی، گرانتر است، زیرا بریسهای این نوع از ارتودنسی به صورت شخصی برای هر فرد به صورت اختصاصی ساخته میشوند. رعایت بهداشت دهان و دندان، عمل به توصیههای دندانپزشک برای مسواک زدن به شیوه صحیح و مراقبت از بریسهای ارتودنسی، نقش مهمی در تکمیل درمان و موفقیت این روش برای از بین بردن مشکلات دندان دارد.
ارتودنسی لینگوال چیست؟
ارتودنسی لینگوال به نامهای ارتودنسی نامرئی، پشت دندانی و زبانی هم شناخته میشود. در این نوع از ارتودنسی، براکتها و سیمهای متصل به آن، به صورت مخفی و از پشت به دندانها چسبانده میشوند و با وارد کردن فشار از پشت دندانها، آنها را به محل مناسب هدایت میکنند. ارتودنسی لینگوال برای آن دسته از افرادی مناسب است که دوست ندارند بریسهای ارتودنسی آنها دیده شود.
ارتودنسی لینگوال با ارتودنسی معمولی چه تفاوتی دارد؟
مهمترین تفاوت ارتودنسی لینگوال با ارتودنسی معمولی در این است که در ارتودنسی لینگوال، بریسهای ارتودنسی در پشت دندان قرار میگیرند، اما در ارتودنسی معمولی، روی دندانها ظاهر میشوند. قرار گرفتن بریسها در پشت دندان، باعث میشود که رعایت بهداشت دهان و دندان برای شما دشوارتر شود. به همین خاطر مراقبت از بریسهای ارتودنسی لینگوال، نیاز به اقدامات خاصی دارد که در بخشهای بعدی مقاله درباره آنها توضیح داده شده است. یکی دیگر از تفاوتهای ارتودنسی لینگوال و ارتودنسی معمولی در هزینههای آنهاست. هزینه ارتودنسی لینگوال به دلیل پیچیدگیهایی که دارد، بالاتر از هزینه ارتودنسی معمولی است.
انواع بریسهای مورد استفاده برای ارتودنسی لینگوال
در انجام ارتودنسی لینگوال از بریسهای مختلفی استفاده میشود که از نظر مواد سازنده و نوع طراحی و نحوه اتصالشان به پشت دندان با هم تفاوت دارند. در ادامه تعدادی از مهمترین انواع براکتها به اختصار معرفی میشوند:
براکت نامشخص (Incognitive)
این نوع براکتها، به صورت کاملاً شخصی و بر اساس نیاز شما در طلا قالبگیری میشوند و به شکل دندان در میآیند.
ای بریس (iBraces)
در طراحی این نوع از بریسها، از تکنولوژی CAD / CAM استفاده میشود که مدلهای دندان شما را برای نمونهسازی اسکن میکنند. این نوع از بریسها توسط متخصصانی ساخته میشود که برای استفاده از این تکنولوژی، کاملاً آموزش دیدهاند.
این اویشن (In-Ovation)
این نوع از بریسها، از نوع بریسهای ثابت ارتودنسی هستند و با وارد کردن فشار اندک به دندانهای شما، باعث میشوند که دندانها به تدریج در محل صحیح خودشان قرار بگیرند.
مزایای ارتودنسی لینگوال
ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی، مزایایی دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود:
مخفی بودن
مهمترین مزیت ارتودنسی لینگوال، مخفی بودن آن است. بسیاری از هنرمندان و بزرگسالانی که دوست ندارند ارتودنسی آنها در معرض دید قرار بگیرد، از این روش استفاده میکنند. زیرا در این نوع ارتودنسی، سیمها و براکتها در پشت دندان هستند و در ظاهر فرد هیچ تفاوتی ایجاد نمیکنند.
ثابت بودن
بریسهای ارتودنسی لینگوال، در تمام طول درمان در پشت دندانها به صورت ثابت قرار میگیرند. بنابراین نیازی نیست که در هنگام خوردن و آشامیدن، آنها را از دهان خارج کنید و نگران گم شدن آنها باشید. ثابت بودن محل این بریسها کمک میکند که فرآیند ترمیم دندانها یک فرآیند همیشگی باشد.
عدم تغییر رنگ دندانها
در طول دوره ارتودنسی، ممکن است به دلیل مصرف خوراکی و آشامیدنیهای ممنوعه، رنگ دندانهای شما تیره شود. اما در نواحی که براکتها قرار گرفتهاند، لکههای سفیدی روی دندان باقی میماند. در ارتودنسی لینگوال، این تغییر رنگ در پشت دندانها اتفاق میافتد و هیچ تأثیری روی ظاهر دندانها ندارد.
درمان ناهنجاریهای دندانها
ارتودنسی لینگوال برای درمان دندانهایی که مشکل انحراف لثه دارند، به کار میرود. برای درمان انواع مال اکلوژنها مثل اصلاح کراس بایت (کراس بایت به حالتی گفته میشود که دندانهای بالا و پایین فرد در یک راستا قرار نداشته باشند) و آندربایت (به حالتی گفته میشود که دندانهای جلویی فک پایین، جلوتر از دندانهای جلویی فک بالا قرار گرفته باشند) میتوان از ارتودنسی لینگوال استفاده کرد. برای برطرف کردن فاصله بین دندانها هم این ارتودنسی مناسب است. اگر میزان ناهنجاریهای لثه، خیلی زیاد باشد ارتودنسی لینگوال نمیتواند برای رفع این ناهنجاریها به کار برود.
ارتودنسی لینگوال چگونه انجام میشود؟
ارتودنسی لینگوال در چند مرحله انجام میشود که این مراحل در ادامه معرفی شدهاند:
در اولین مرحله، دندانپزشک شما را معاینه میکند تا بتواند نوع و شدت ناهنجاری را مشخص کند. در این جلسه دندانپزشک، روش درمان، هزینه درمان، طول دوره درمان و سایر موارد مربوط به درمان با ارتودنسی لینگوال را برای شما به طور کامل تشریح میکند.
اگر دندانهای شما نیاز به درمانهای جانبی مثل کشیدن دندان، جرم گیری و پر کردن دندان داشته باشند، دندانپزشک قبل از ارتودنسی، این درمانها را برای شما انجام میدهد.
در این مرحله، ارتودنتیست با استفاده از ژلهای مخصوص، از دندانهای شما قالبگیری میکند و سپس این قالبها برای ساخت بریسهای اختصاصی به لابراتوار ارسال میگردند.
برای نصب بریسهای ارتودنسی، ارتودنتیست براکتها را با استفاده از یک چسب مخصوص به پشت دندانهای شما میچسباند. سپس سیمهای ارتودنسی را نصب میکند و با فشار دادن این سیمها، دندانها را به جای اصلی خودشان هدایت میکند.
بعد از نصب بریسهای ارتودنسی لینگوال، لازم است که شما به صورت منظم توسط ارتودنتیست معاینه شوید تا وضعیت ارتودنسی و میزان پیشرفت درمان در شما مورد بررسی قرار بگیرد. ارتودنتیست در این جلسات، به تمام سؤالات شما پاسخ میدهد و برای مراقبت از ارتودنسی لینگوال، شما را راهنمایی میکند.
مراقبت از ارتودنسی لینگوال
ارتودنسی لینگوال هم مانند ارتودنسی معمولی نیاز به مراقبت دارد که اصلیترین رکن آن رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. برای مراقبت بهتر از بریسهای ارتودنسی لینگوال، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
- از یک مسواک نرم برای تمیز کردن لثه و دندانها استفاده کنید.
- از مسواکهای سرگرد برای تمیز کردن اطراف بریسها استفاده کنید.
- روزانه حداقل دوبار و هر بار به مدت دو دقیقه، دندانها را مسواک بزنید.
- از نخ دندان مومی برای تمیز کردن بین دندانها استفاده کنید.
- نخ دندان را به صورت افقی بین دندانها بکشید.
- حداقل دو بار در هفته از دهانشویههای دارای فلوراید استفاده کنید تا دندانها و لثه شما تقویت شود.
- بهتر است برای شست و شوی دهان و دندانها از دستگاه واترجت استفاده کنید.
- عادتهای آسیب زننده به دندانها مثل دندان قروچه، جویدن ناخن و مداد، شکستن آجیل با دندان را کنار بگذارید.
معایب ارتودنسی لینگوال
ارتودنسی لینگوال در کنار مزایای متعددی که دارد، معایبی هم دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود:
ارتودنسی لینگوال، هزینه بالایی دارد
هزینه ارتودنسی لینگوال نسبت به ارتودنسی معمولی بالاتر است. انجام این نوع از ارتودنسی، فقط از عهده ارتودنتیستهای با تجربه و آموزش دیده بر میآید. از طرفی بریسهایی که برای این نوع از ارتودنسی به کار میروند، به صورت سفارشی در آزمایشگاه ساخته میشوند که میتواند هزینه زیادی در بر داشته باشد.
نصب بریسهای ارتودنسی لینگوال دشوار است
نصب بریسهای ارتودنسی به دلیل دسترسی دشوار به قسمت داخلی دهان و پشت دندانها، فرآیند سخت و زمانبری است. به همین خاطر جلسات ارتودنسی لینگوال نسبت به جلسات ارتودنسی معمولی، طولانیتر هستند و باید زمان بیشتری را برای ملاقات با دندانپزشک صرف کنید.
رعایت بهداشت بریسهای ارتودنسی لینگوال سخت است
به دلیل عدم دسترسی راحت به نواحی داخلی دهان و پشت دندانها، ممکن است رعایت بهداشت و مسواک زدن اصولی به درستی اجرا نشود. این موضوع میتواند باعث تجمع مواد غذایی و ایجاد پلاکهای دندانی و پوسیدگی دندان شما شود.
ارتودنسی لینگوال ممکن است باعث ایجاد مشکل در جویدن گردد
پشت دندانها فضای محدودی دارد و بریسهای ارتودنسی لینگوال بعد از نصب تا حدودی توسط زبان حس میشوند. معمولاً یک یا دو هفته زمان لازم است تا شما به وجود این بریسها عادت کنید. گاهی اوقات ممکن است که بریسهای مخفی باعث خونریزی زبان در هنگام غذا خوردن شوند. در این شرایط، دندانپزشک نوع خاصی از موم را در اختیار شما قرار میدهد تا درد و ناراحتی بخش آسیب دیده کاهش پیدا کند.
ارتودنسی لینگوال ممکن است در تکلم شما مشکل ایجاد کند
در روزهای اول بعد از قرار گرفتن بریسهای لینگوال، ممکن است به صورت نوک زبانی صحبت کنید. با گذشت زمان و با رعایت توصیههای دندانپزشک، این مشکل برطرف خواهد شد. هر چقدر بیشتر صحبت کنید، این مشکل سریعتر برطرف خواهد شد.
هزینه درمان با ارتودنسی لینگوال چقدر است؟
به دلایلی که در ادامه به آنها اشاره میشود، هزینه ارتودنسی لینگوال بالاتر از هزینه ارتودنسی معمولی است.
- نصب بریسهای ارتودنسی لینگوال سختتر است و به زمان و دقت بیشتری نیاز دارد.
- انجام ارتودنسی لینگوال فقط توسط ارتودنتیستهایی انجام میشود که تخصص کافی داشته باشند.
- نصب بریسهای ارتودنسی نیاز به دستگاهها و تجهیزات خاصی دارد.
- بریسهای ارتودنسی به صورت شخصی و از فلزات بدون رنگ و خالص ساخته میشوند.
سؤالات متداول
طول درمان ارتودنسی لینگوال چقدر است؟
طول درمان ارتودنسی لینگوال به شدت ناهنجاری و تعداد دندانهایی که باید اصلاح شوند، بستگی دارد و ممکن است از چند ماه تا دو سال زمان ببرد. مراقبتهای بعد از ارتودنسی دندان هم روی طول درمان ارتودنسی تأثیر دارد.
بعد از ارتودنسی لینگوال چگونه باید دندانها را مسواک زد؟
دندانپزشک نحوه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را برای مراقبت از بریسهای ارتودنسی به شما آموزش میدهد. لازم است که نسبت به رعایت بهداشت دهان و دندان خود جدی باشید، زیرا براکتهای ارتودنسی لینگوال در پشت دندان قرار دارند و دسترسی به آنها کمی مشکل است.
آیا غذا خوردن با ارتودنسی لینگوال سخت است؟
با داشتن ارتودنسی لینگوال، غذا خوردن برای شما راحتتر خواهد بود. اما سعی کنید برای مراقبت از ارتودنسی دندان از گاز زدن غذاهای سخت مثل ساندویچ، نان و خیار، سیب، بلال و … خودداری کنید تا آسیبی به دندانهای شما نرسد.
آیا میتوان ارتودنسی لینگوال را در همه کلینیکهای دندانپزشکی انجام داد؟
خیر. انجام ارتودنسی لینگوال، نیاز به تخصص و دانش ویژهای دارد که هر دندانپزشکی نمیتواند آن را انجام دهد. همچنین، انجام این نوع از ارتودنسی نیاز به تجهیزات ویژهای دارد که تمام کلینیکهای دندانپزشکی مجهز به این تجهیزات نیستند.
آیا طول درمان ارتودنسی پشت دندانی با ارتودنسی سنتی متفاوت است؟
خیر. طول درمان ارتودنسی لینگوال با ارتودنسی معمولی تفاوتی ندارد و به مراقبت از ارتودنسی در طول درمان بستگی دارد.
آیا انجام ارتودنسی لینگوال درد دارد؟
پیشرفتهای حاصل شده برای انجام ارتودنسی لینگوال، درد و ناراحتی در این روش را به حداقل رسانده است. اما در هفتههای اول بعد از نصب ارتودنسی، چون هنوز فرد به بریسهای ارتودنسی عادت نکرده است، ممکن است کمی احساس درد و ناراحتی داشته باشد.
آیا ارتودنسی لینگوال باعث آسیب دیدن زبان میشود؟
چون بریسهای ارتودنسی لینگوال به طور مستقیم با زبان در تماس هستند، ممکن است در روزهای اول باعث ایجاد ناراحتی یا حساسیت در زبان شوند. اما به مرور زمان، این مشکل برطرف خواهد شد.
آیا ارتودنسی لینگوال دارای محدودیت سنی است؟
خیر. انجام ارتودنسی لینگوال محدودیت سنی ندارد و همه افراد میتوانند از این روش برای ترمیم دندانهای خود استفاده کنند.
آیا ارتودنسی لینگوال برای اوربایت مناسب است؟
گاهی اوقات ممکن است مشکل اوربایت (حالتی که در آن دندانهای فک بالاتر جلوتر از فک پایین قرار دارند) آن قدر شدید است که احتمال دارد براکتها در نتیجه فشار ناشی از قرار گرفتن فک روی آنها آسیب ببینند. اما دندانپزشک با معاینه بیمار درباره استفاده از ارتودنسی لینگوال تصمیم میگیرد.
ارتودنسی لینگوال برای چه افرادی مناسب است؟
کسانی که در سنین بزرگسالی اقدام به درمان ارتودنسی میکنند ولی دوست ندارند که براکتهای آنها دیده شود، کاندیدای مناسبی برای انجام این نوع از ارتودنسی هستند.
چه کسانی نباید ارتودنسی لینگوال انجام دهند؟
کسانی که بیشتر اوقات با زخمهای لثه، زبان و زخمهای داخل دهان درگیر هستند، بهتر است از این روش استفاده نکنند.