دوره بارداری دارای عوارض و مسائل مربوط به خودش است. بدن شما در این مدت تغییر می‌کند، به همین دلیل کمر درد و ناراحتی در این دوران طبیعی است. یکی از این عوارض درد در دندان است. بسیاری از مادران در دوران بارداری، دارای دندان حساس شده و از علائمی مشابه رنج می‌برند. دانستن این نکته ممکن است برای شما آرامش بخش و کمک کننده باشد.
علت دندان درد در بارداری چیست؟
در دوران بارداری به دلایلی مختلف دندان درد ایجاد می‌شود. به دلیل اینکه بدن در این دوران دچار تغییرات زیادی می‌شود، برخی اوقات عوارضی غیرمعمول نظیر دندان درد نیز رخ می دهد. در ادامه، معمول ترین علت‌های ایجاد این عارضه توضیح داده می‌شود.
تجمع پلاک
در دوران بارداری، بدن شما گاهی اوقات واکنشی نظیر افزایش پلاک دندان را انجام می‌دهد. اگر بدن نتواند همچون گذشته با آن مبارزه کند، پلاک بر روی دندان و لثه‌های شما تجمع پیدا کرده و موجب پوسیدگی دندان می‌شود. این مسئله در نهایت باعث ایجاد حفره و بیماری‌های دهان و دندان می‌شود.
تهوع صبحگاهی
شاید این نکته را ندانید که دندان درد دوران بارداری شما ممکن است به خاطر تهوع صبحگاهی ایجاد شود. در صورتی که شرایط شما باعث استفراغ شود، اسید معده می‌تواند به دندان‌ها آسیب برساند و مینای دندان را از بین ببرد. این وضعیت دندان‌ها را در معرض باکتری قرار می‌دهد و ممکن است منجر به مشکلات بیشتری همچون تورم لثه و پوسیدگی دندان شود.
بیماری لثه
بسیاری از زنان در دوران بارداری دچار بیماری لثه می‌شوند که به آن ژنژیویت بارداری نیز گفته می‌شود. این قضیه در نهایت ممکن است باعث بیماری پریودنتال شود که بیماری مهم است و باید توسط دندانپزشک درمان شود.
هورمون ها
تاثیر هورمون‌های بارداری ممکن است بر روی مقاومت بدن شما نسبت به باکتری تأثیر بگذارد و در نهایت منجر به عفونت پریودنتال و بیماری دندان و لثه شود.
افزایش جریان خون
بدن شما به منظور غذارسانی به شما و کودکتان ناچار است که فعالیت بیشتری داشته باشد و این قضیه منجر به افزایش جریان خون در بدن می‌شود. این قضیه ممکن است موجب حساسیت لثه و تورم آن شود. به همین خاطر، استفاده از غذاهای سرد و گرم ممکن است حساسیت دندان را افزایش دهد.
غذای ناسالم
بارداری ممکن است که اشتهای و ذائقه شما را تغییر دهد. در این هوس کردن غذاهای خاص کاملا طبیعی است و در این مدت احتمال دارد که شما هوس خوردن غذاهای سالم را نداشته باشید. در صورتی که پیوسته از میان‌وعده‌های شیرین یا پر کربوهیدرات استفاده کنید، احتمال ایجاد پوسیدگی دندان افزایش می‌یابد.
علل دیگر
مشکلات دیگری که ممکن است در دوران بارداری ایجاد شود عبارت است اط:
- پوسیدگی دندان
- آبسه
- دندان ترک خورده و آسیب دیده
- خراب شدن دندان پرکرده
- عفونت: معمولا برای دندان عقل که هنوز از لثه بیرون نیامده اتفاق می افتد
- مشکلات بریس دندان
علائم همراه با دندان درد در بارداری
سایر علائمی که در کنار بارداری رخ می‌دهد عبارت است از:
- خونریزی لثه
- تورم لثه
- تومورهای بارداری
- پوسیدگی دندان
موارد زیر نیز احتمال کمتری دارد که در دوران بارداری ایجاد شوند:
- لق شدن دندان
- از دست دادن دندان
- دهان خشک
- عقب رفتگی لثه
چه موقع به دکتر مراجعه کنم؟
در صورتی که دچار دندان درد مزمن شده‌اید، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. فراموش نکنید که بارداری خود را به پزشک متذکر شوید.
تشخیص علت دندان درد در بارداری
عکس‌برداری با اشعه ایکس و بعضی از روشهای دندانپزشکی در دوران بارداری بی‌خطر است. البته بستگی به فاصله شما با اشعه نیز دارد. احتمالا دندانپزشک به شما توصیه کند که بعضی از روشهای درمانی را حداقل تا سه ماهه دوم به تعویق بیندازید.
روشهای درمان دندان درد در بارداری
روش‌هایی نظیر پرکردن دندان، جرم گیری و درمان ریشه دندان در دوران بارداری بی خطر هستند و به جنین هیچ آسیبی نمی‌رسانند.
در صورتی که در دوران بارداری نیاز به کشیدن دندان داشته باشید، باید تا سه ماهه دوم یا سوم صبر کنید. زیرا انجام این کار نیاز به تزریق بی حسی موضعی به منظور بی حس کردن ناحیه اطراف لثه دارد. در صورتی که در دوران بارداری دچار بیماری پریودنتال شدید و دندانپزشک نتوانست دندان شما را درمان کند، کشیدن دندان در سه ماهه دوم می‌تواند درد و حساسیت شما را کاهش دهد. در نهایت شما می‌توانید در مورد روشهای جایگزینی دندان تصمیم بگیرید. نصب ایمپلنت یا بریج دندان بعد از شش ماهگی خطر ندارد.
روشهای خانگی درمان دندان درد در بارداری
نکته: با وجود اینکه برای درمان دندان درد در خانه می‌توان برخی از گزینه‌های درمانی را انجام داد ، اما بهترین راه‌حل برای مقابله با آن در دوران بارداری، مراجعه به دندانپزشک است. اکثر روشهای درمانی دندانپزشکی نظیر جرم‌گیری برای مادر و جنین بی‌خطر هستند. در خصوص وضعیت خود با دندانپزشک صحبت کنید تا اقدامات احتیاطی را انجام دهد.
در صورتی که دندانپزشک درمان را تا سه ماهه دوم به تعویق انداخت، در این مدت شما می‌توانید به منظور کاهش درد برخی از روشهای خانگی را امتحان کنید. به عنوان مثال خوردن غذا و نوشیدنی‌هایی که حساسیت یا درد را افزایش می‌دهند، کاهش دهید.
برخی از زنان هنگام مصرف غذا و نوشیدنی‌های گرم حساسیت دندانشان افزایش می‌یابد، در حالی که برخی دیگر نسبت به نوشیدنی و غذاهای سرد حساسیت دارند. استفاده از دهانشویه حاوی الکل ممکن است درد شما را بدتر کنند.
شستشوی دهان با آب گرم و شور ممکن است تا حدودی تورم و التهاب شما را کاهش دهد. همچنین برای کاهش التهاب، کمپرس سرد را در قسمت بیرونی گونه خود قرار دهید. همچنین از دندانپزشک خود بپرسید که آیا مصرف ضد عفونی کننده دندان بدون نسخه حاوی بنزوکائین یا مسکن هایی مانند استامینوفن بی خطر است یا خیر.
درمان دندان درد با سیر
سیر نوعی جایگزین برای داروی مسکن محسوب شده و یک آنتی بیوتیک طبیعی است. سیر می‌تواند هر گونه باکتری را ناحیه عفونی از بین ببرد و به کاهش درد کمک کند. یک حبه آن را پوست بگیرید و بجوید یا آن را بر روی ناحیه آسیب دیده بمالید. حتما برای خوش بو شدن دهان بعد از جویدن سیر از نعناع استفاده کنید .
درمان دندان درد با میخک
همچنین می‌توانید از میخک برای تسکین درد دندان استفاده کنید، این درمان ساده شامل قرار دادن چند میخک کامل در دهان، مرطوب کردن و نرم کردن آنها با بزاق دهان، سپس خرد کردن آنها با دندان‌های آسیاب غیردرد است تا زمانی که روغن تسکین دهنده آنها آزاد شود. پس از انجام این کار، میخک های له شده را به مدت 30 دقیقه روی دندان دردناک خود نگه دارید و سپس آنها را بیرون بیاورید و یک بار دیگر این کار را تکرار کنید.
آیا می‌توان از دندان درد در بارداری می کند؟
ایجاد تغییراتی در روال روزانه مراقبت از دهان و همچنین اهمیت به سلامت دهان و دندان می‌تواند از پوسیدگی و دندان درد جلوگیری کند.
- دو بار در روز برای تسکین درد ناشی از حساسیت دندان و لثه با خمیردندان مخصوص مسواک بزنید.
- از مسواک نرم استفاده کرده و با استفاده از آن پلاک تجمع یافته را تمیز کنید یا از مسواک برقی استفاده کنید.
- از دهانشویه که برای کاهش علائم بیماری لثه طراحی شده، استفاده کنید.
- به منظور از بین بردن باکتری و پلاک تجمع یافته، یک بار در روز نخ دندان بکشید.
- از رژیم غذایی سالم که شامل سبزیجات، میوه، لبنیات و غلات می‌شود استفاده کنید. از مصرف غذاهایی که موجب افزایش باکتری و پلاک می شوند نظیر آب نبات، کیک و میوه های خشک بپرهیزید.
- مراجعه منظم به دندانپزشکی، معاینه و جرم‌زدایی حرفه ای به منظور حفظ سلامت دندان‌های شما در بارداری ضروری است. به طور کلی روشهای معمول دندانپزشکی نظیر جرم زدایی برای مادر و جنین بی خطر هستند. به منظور رعایت موارد احتیاطی، بارداری خود را به پزشک اطلاع دهید.
سایر مشکلات دهان و دندان حین بارداری
مشکلات دیگر دوران بارداری عبارت است از:
- برخی از زنان باردار دچار عارضه‌ای به نام برفک بارداری می‌شوند و این عارضه به دلیل رشد بیش از حد مخمر زبان و داخل گونه ها ایجاد می‌شود. لکه‌های سفید داخل دهان نشان از برفک بارداری است.
- تورم لثه یکی دیگر از بیماری‌های رایج در این دوران است که معمولا به دلیل تغییر هورموان در این دوران ایجاد می‌شود. تغییرات هورمون جریان خون نواحی حساس دهان را تغییر داده و موجب حساسیت دندان و تجربه ناخوشایند دوران بارداری می‌شود.
سوالات متداول
چگونه می توانم در دوران بارداری با دندان درد بخوابم؟
سرتان را بالا نگه دارید. برای اینکار چند بالش بگذارید تا جریان خون در سرتان کاهش یابد.
آیا می توانم در دوران بارداری از پاراستامول برای دندان درد استفاده کنم؟
اگر باردار هستید، پاراستامول برای شما اولین گزینه است. این مسکن معمولا در دوران بارداری مصرف شده و به جنین آسیبی نمی‌رساند.
آیا دندان درد در دوران بارداری می تواند منجر به سقط جنین شود؟
در صورتی که این عارضه به دلیل عفونت باشد، ممکن است زمینه بیماری‌های التهابی را فراهم کند و این قضیه احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد.
آیا می‌توانم درد دندان در دوران بارداری را نادیده بگیرم؟
همانطور که در این مقاله ذکر شد، دندان درد در بارداری شایع است، اما به این معنی نیست که باید این درد را پشت گوش انداخت. به طور کلی بارداری خطر ابتلا به مشکلات دهان و دندان را به دلایل متعددی نظیر تغییر سطح هورمون‌های پروژسترون و استروژن، تغییر تغذیه و عادت غذایی، نحوه مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و غیره افزایش دهد.
آیا دندان درد بارداری پس از زایمان باقی می‌ماند؟
مشکلاتی که برای دندان در دوران بارداری به وجود می‌آیند اغلب پس از مدتی برطرف شده و پس از زایمان بهبود می‌یابند. دوره بهبود از زمانی که سطح هورمون شما به حالت عادی بازگرد، آغاز می‌شود.
آیا باردار بودن می تواند باعث بدتر شدن دندان درد شود؟
تغییرات هورمونی در جریان خون موجب تحریک بخش‌های حساس دهان شما می‌شود و این قضیه موجب حساس‌شدن دندان، دندان درد و ایجاد حس ناخوشایند در دوران بارداری می‌شود.
