عفونت ایمپلنت دندان که پری ایمپلنتیت (Peri-implantitis) هم نامیده می‌شود، در تعداد کمی از کسانی که کاشت ایمپلنت انجام می‌دهند، اتفاق می‌افتد. این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که باکتری‌ها به ناحیه زیر لثه و اطراف ایمپلنت نفوذ می‌کنند و با ایجاد پلاک‌های دندانی، باعث بروز عفونت در ایمپلنت می‌شوند. اگر این عفونت به موقع تشخیص داده نشود و اقدامات لازم برای درمان آن صورت نگیرد، منجر به التهاب لثه، از دست رفتن ایمپلنت و از دست رفتن استخوان لثه می‌شود.
علائم عفونت ایمپلنت دندان
برای شناخت عفونت ایمپلنت دندان، علائم و نشانه‌هایی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:
احساس درد و ناراحتی طولانی مدت
بعد از کاشت ایمپلنت دندان، ممکن است درد و ناراحتی اندکی را احساس کنید که تا حداکثر 7 تا 10 روز بعد از ایمپلنت گذاری، به تدریج از بین می‌رود. اما اگر 3 تا 4 هفته از زمان ایمپلنت دندان شما گذشته است و هنوز احساس درد دارید، ممکن است ایمپلنت دندان شما عفونت کرده باشد.
لق شدن ایمپلنت
در هنگام کاشت ایمپلنت، دندان پزشک اطمینان حاصل می‌کند که همه ایمپلنت‌ها محکم سر جای خودشان قرار گرفته باشند. اگر ایمپلنت دندان شما شل شده‌است، احتمالا نشان دهنده عفونی شدن ایمپلنت است. حتما به دندان پزشک مراجعه کنید تا ایمپلنت شما را ترمیم یا تعویض کند.
تورم و قرمزی لثه
تجمع پلاک‌های دندانی باعث ایجاد تورم و قرمزی در لثه می‌شوند. حتی اگر میزان تورم لثه کم هم باشد، باز هم می‌تواند هشداری برای عفونت ایمپلنت دندان باشد. بنابراین حتما وجود تورم و قرمز شدن لثه را جدی بگیرید و آن را به دندان پزشک خود اطلاع دهید.
بوی بد دهان
یکی از رایج‌ترین علائم عفونت ایمپلنت دندان، بو و مزه بد دهان است. رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها در اطراف ایمپلنت ممکن است باعث ایجاد این بوی بد در دهان بشود. اگر با مسواک زدن و استفاده از دهان شویه این بوی بد از بین نرفت، در اسرع وقت به دندان پزشک مراجعه کند تا ایمپلنت‌های شما را از نظر وجود هر گونه عفونت بررسی کند.
خونریزی و خروج چرک در اطراف ایمپلنت
در روزهای ابتدایی بعد از ایمپلنت گذاشتن، احتمال دارد خونریزی را در اطراف ایمپلنت مشاهده کنید. اما اگر بعد از گذشت مدت طولانی، در هنگام مسواک زدن هنوز با خونریزی و خروج چرک درگیر هستید، این احتمال وجود دارد که به عفونت ایمپلنت دندان دچار شده باشید.
مشکل در جویدن
یکی دیگر از مشکلاتی که می‌تواند نشان دهنده عفونت ایمپلنت دندان باشد، مشکل در جویدن است. یک ایمپلنت سالم، هیچ محدودیتی در جویدن ایجاد نمی‌کند. اما اگر بعد از ایمپلنت در هنگام جویدن غذا، احساس درد دارید، احتمال دارد که به عفونت ایمپلنت دچار شده باشید.
تب و درد
تب و درد یکی از نشانه‌های نفوذ باکتری و بروز عفونت ایمپلنت دندان است. تب نشان می‌دهد که بدن شما در حال مبارزه با باکتری‌هاست و درد نشان دهنده این است که در محل ایمپلنت دندان شما، عفونتی رخ داده‌است.
دلایل ایجاد عفونت در ایمپلنت دندان
در این بخش، اصلی‌ترین دلایلی که باعث ایجاد عفونت ایمپلنت دندان می‌شوند، برای شما معرفی شده‌اند:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
دندان ایمپلنت شده هم مانند دندان طبیعی نیاز به مراقبت دارد. بنابراین باید حتما حواستان به رعایت بهداشت دهان و دندان‌تان باشد. در غیر این صورت باکتری‌ها در دهان تجمع پیدا می‌کنند و باعث بروز عفونت در ایمپلنت می‌شوند.
مصرف سیگار و مشروبات الکلی
افرادی که سیگار می‌کشند یا مشروبات الکلی مصرف می‌کنند، میزان بیشتری از آنزیم آرژیناز را در آب دهان خود دارند. این آنزیم با تاثیر روی تولید اسید نیتریک، باعث اسیدی شدن بزاق دهان می‌شود. در یک محیط اسیدی، باکتری‌ها و قارچ‌ها بهتر می‌توانند رشد کنند و احتمال بروز عفونت در ایمپلنت دندان افزایش پیدا می‌کند.
بیماری‌های لثه‌ای قبلی
وجود بیماری‌های لثه‌ای (پریودنتال) می‌تواند احتمال عفونت ایمپلنت دندانی را افزایش دهد. به همین خاطر هم هست که بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند قبل از ایمپلنت گذاری، بیماری‌های جانبی لثه و دهان را درمان کنید.
سیستم ایمنی ضعیف بدن
به طور کلی، باکتری‌ها می‌توانند از دو راه وارد دهان شما بشوند. از طریق یک جسم خارجی یا از طریق اندام‌های داخلی بدن مثل لوزه، زبان یا لثه. فردی که سیستم ایمنی سالمی داشته باشد، می‌تواند با این باکتری‌های وارد شده به بدن مبارزه کند، اما اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد، این باکتری‌ها می‌توانند در بخش‌های مختلف بدن شما از جمله لثه و دهان لانه مستقر شوند و شرایط را برای ایجاد عفونت ایمپلنت دندان مهیا کنند.
حساسیت به تیتانیوم
در ساخت ایمپلنت‌های دندانی از تیتانیوم استفاده می‌شود. در افرادی که به تیتانیوم حساسیت دارند، وجود این ماده می‌تواند احتمال بروز عفونت را در ایمپلنت‌های دندانی افزایش دهد.
بیماری‌های سیستمیک مثل دیابت
دیابت باعث می‌شود که هم سیستم ایمنی بدن ضعیف شود و هم استحکام لثه کاهش پیدا کند. ضعف سیستم ایمنی و تحلیل رفتن لثه در افراد مبتلا به دیابت باعث می‌شود که احتمال بروز عفونت در ایمپلنت افزایش پیدا کند.
مراحل ایجاد عفونت در ایمپلنت دندان
عفونت ایمپلنت دندان در دو مرحله اتفاق می‌افتد که در ادامه به اختصار درباره آن‌ها توضیح داده می‌شود:
مرحله اول: موکوزیت
در این مرحله، عفونت ایمپلنت در بخش‌های نرم اطراف لثه اتفاق می‌افتد و هنوز استخوان‌های لثه درگیر عفونت نشده‌اند. بدیهی است که اگر عفونت در این مرحله به درستی درمان نشود، منجر به بروز آسیب‌های جدی‌تر می‌شود.
مرحله دوم: پری ایمپلنتیت
در این مرحله، عفونت ایمپلنت هم روی بافت‌های نرم و هم روی بافت‌های سخت اثر می‌گذارد و منجر به از دست رفتن استخوان در محل عفونت می‌شود. اگر پری ایمپلنتیت به موقع درمان نشود، منجر به نارسایی و شکست ایمپلنت می‌شود. بنابراین درمان به موقع در کنترل عفونت ایمپلنت دندان، بسیار حائز اهمیت است.
تشخیص عفونت ایمپلنت دندان
تشخیص به موقع و دقیق عفونت ایمپلنت دندان نقش مهمی در درمان موفقیت آمیز این عارضه دارد. به محض بروز هر یک از علائم ذکر شده برای عفونت ایمپلنت دندان، فورا به دندان پزشک مراجعه کنید. در اولین مرحله، دندان پزشک علائم بالینی مانند وجود التهاب، چرک و خونریزی در اطراف ایمپلنت را در دهان و دندان شما بررسی می‌کند. سپس برای تشخیص دقیق‌تر، از ایمپلنت عفونی شده، عکس رادیوگرافی تهیه می‌کند. میزان پیشرفت عفونت در ایمپلنت یا از دست رفتن استخوان در نتیجه عفونت در تصاویر رادیوگرافی دندان، به خوبی مشخص می‌شود.
درمان عفونت ایمپلنت دندان
عفونت ایمپلنت دندان ممکن است در زمان‌های مختلفی بعد از کاشت ایمپلنت اتفاق بیفتد. نکته حائز اهمیت برای درمان عفونت ایمپلنت، تشخیص به موقع و درمان زودهنگام آن است. هیچ روش واحدی برای درمان عفونت ایمپلنت وجود ندارد، بلکه دندان پزشک با توجه به ارزیابی‌هایی که برای هر بیمار انجام می‌دهد، بهترین روش درمان را پیشنهاد می‌کند. در ادامه درباره روش‌های درمانی برای درمان عفونت ایمپلنت دندان توضیحاتی ارائه می‌گردد:
شست شوی ضد میکربی
این روش درمانی غیر تهاجمی در مراحل اولیه بروز عفونت به کار می‌رود. در این روش دندان پزشک از دهان شویه‌های مناسب یا ترکیبات ضد عفونی کننده مانند کلر هگزیدین استفاده می‌کند تا عفونت ایمپلنت دندان را از بین ببرد.
تجویز آنتی بیوتیک
یکی دیگر از درمان‌های غیر تهاجمی که برای کنترل عفونت در مراحل اولیه به کار می‌رود، استفاده از آنتی بیوتیک است. گاهی اوقات لازم است برای کنترل عفونت ایمپلنت دندان، آنتی بیوتیک مصرف کنید تا باکتری‌های بیماری زای اطراف ایمپلنت از بین بروند. اگر عفونت فقط در اطراف ایمپلنت اتفاق افتاده باشد، دندان پزشک ممکن است مصرف آنتی بیوتیک‌های موضعی را به مدت چند روز تجویز کند. اما اگر عفونت به صورت گسترده منتشر شده باشد، لازم است آنتی بیوتیک‌ها به صورت سیستمی و برای چند هفته مصرف شوند.
جراحی و تعویض ایمپلنت
درمان‌های جراحی زمانی استفاده می‌شوند که عفونت ایمپلنت دندان پیشرفت کرده و منجر به از دست رفتن استخوان لثه شده‌است. روش جراحی، در مقایسه با سایر روش‌ها، عوارض جانبی بیشتری دارد. بنابراین دندان پزشکان فقط زمانی از این روش استفاده می‌کنند که عفونت با سایر روش‌ها درمان نشده باشد.
در این حالت، دندان پزشک ناچار است ایمپلنت آلوده را برداشته، به صورت مکانیکی اطراف ایمپلنت را تمیز کند. برای تمیز کردن مکانیکی ایمپلنت، دندان پزشک از یک دستگاه اولتراسونیک یا کورت‌های فیبر کربن استفاده می‌کند. امواج صوتی با فرکانس بالا، امکان جدا شدن مواد آلوده از اطراف ایمپلنت دندان را فراهم می‌کنند. در این روش یک ماده ضد عفونی کننده هم برای پاکسازی اطراف ایمپلنت استفاده می‌شود. بعد از اینکه محل برداشتن ایمپلنت به طور کامل ترمیم شد، دندان پزشک می‌تواند مجددا کاشت ایمپلنت دندان را انجام دهد.
پیشگیری از عفونت ایمپلنت دندان
برای پیشگیری از بروز عفونت ایمپلنت دندان، راهکارهایی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:
درمان‌های پیش از انجام ایمپلنت را جدی بگیرید
یکی از مواردی که احتمال بروز عفونت ایمپلنت دندان را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد، درمان بیماری‌های جانبی لثه و ترمیم پوسیدگی‌های دندان است. بنابراین، سعی کنید قبل از ایمپلنت دندان، تمام اقدامات درمانی لازم را انجام دهید.
بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید
تمیز نگه داشتن ایمپلنت و نخ دندان کشیدن به صورت منظم، نقش موثری در کاهش رشد باکتری‌ها در اطراف ایمپلنت و کاهش احتمال بروز عفونت ایمپلنت دارد. برای مسواک زدن حتما از مسواک‌های نرم استفاده کنید. نخ دندان‌های باریک یا مسواک‌های بین دندانی هم برای تمیز کردن لا به لای ایمپلنت‌ها مناسب هستند.
رژیم غذایی مناسب را رعایت کنید.
یکی از مواردی که می‌تواند در پیشگیری از بروز عفونت ایمپلنت تاثیرگذار باشد، رعایت رژیم غذایی مناسب است. مصرف غذاهای حاوی ویتامین E و ویتامین C که تقویت کننده سیستم ایمنی بدن هستند می‌توانند مقاومت بدن را در برابر باکتری‌های ایجاد کننده عفونت ایمپلنت افزایش دهند. هم چنین اجتناب از مصرف مواد غذایی اسیدی باعث می‌شود که شرایط مساعد برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌های عامل عفونت ایمپلنت فراهم نشود.
عوارض ناشی از عفونت ایمپلنت دندان
عفونت ایمپلنت دندان یک عارضه بسیار جدی و مهم است. اگر این عارضه جدی گرفته نشود می‌تواند مشکلات جدی مثل تحلیل رفتن استخوان فک، عفونت‌های سینوسی و عفونت‌های مجاری تنفسی را ایجاد کند. گسترش عفونت ایمپلنت دندان، می‌تواند منجر به بیماری‌های سیستمیک آسیب زننده به قلب و اندام‌های فوقانی بدن شما هم بشود. بنابراین اگر علائم عفونت ایمپلنت دندان را مشاهده کردید، حتما باید در اسرع وقت به دندان پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
درمان خانگی عفونت ایمپلنت چیست؟
با توجه به خطرات ناشی از عدم درمان به موقع عفونت ایمپلنت دندان، هیچ روش درمان خانگی برای برطرف کردن این عفونت وجود ندارد. اگر در ایمپلنت دندان خود دچار عفونت شده‌اید، بهترین راه مراجعه به دندان پزشک است.
آیا می‌توان ایمپلنت دندان را از عفونت نجات داد؟
در بسیاری از موارد، اگر عفونت به سرعت تشخیص داده شود، می‌توان درمان‌های مناسبی را برای آن به کار گرفت و از ایمپلنت دوباره استفاده کرد.
آیا ممکن است سال‌ها بعد از جراحی به عفونت ایمپلنت دندان مبتلا شوم؟
بله. سیگار کشیدن، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند بعد از گذشت سال‌ها، در ایمپلنت دندان عفونت ایجاد کنند.
آیا دندان قروچه باعث ایجاد عفونت در ایمپلنت می‌شود؟
بله. دندان قروچه با اعمال فشار مضاعف می‌تواند باعث شکستگی ایمپلنت و بروز عفونت گردد. اگر به دندان قروچه مبتلا هستید، حتما از پزشک خود بخواهید که یک محافظ دندان در اختیار شما قرار دهد.
بهترین زمان مراجعه به دندان پزشک بعد از ایمپلنت، چه زمانی است؟
بعد از کاشتن ایمپلنت دندان، لازم است هر شش ماه یکبار به دندان پزشک خود مراجعه کنید تا وضعیت ایمپلنت شما را بررسی کند و در صورت وجود عفونت بتواند درمان زودهنگام آن را آغاز کند.
برای درمان عفونت ایمپلنت دندان چه آنتی بیوتیک‌هایی مناسب است؟
آنتی بیوتیک‌هایی مثل تتراسایکلین، آزیترومایسین، آموکسی سیلین، مینوسایکلین از جمله مهم‌ترین آنتی بیوتیک‌هایی هستند که برای درمان عفونت ایمپلنت به کار می‌روند. اما فراموش نکنید که این آنتی بیوتیک‌ها فقط باید با تجویز پزشک مصرف شوند.
آیا مصرف شیرینی‌جات می‌تواند باعث عفونت ایمپلنت دندان شود؟
مصرف بیش از حد شیرینی‌جات باعث افزایش احتمال پوسیدگی دندان و به دنبال آن عفونت ایمپلنت دندان می‌شود. بنابراین بعد از ایمپلنت دندان، حتما مصرف شیرینی‌جات را محدود کنید.
