سفید کردن دندانها یکی از پرطرفدارترین درمانهای دندانپزشکی زیبایی است که روشی سریع، غیرتهاجمی و با هزینه معقول را برای خلق لبخندی سپید و درخشان در اختیار میگذارد.
تقریباً تمام افرادی که راهحل سفید کردن دندانها را انتخاب میکنند، درخشندگی و سپیدی لبخندشان در حد متوسط تا چشمگیری بهبود مییابد. البته ناگفته نماند که سفید کردن دندانها راهحلی دائمی برای تغییر رنگ دندانها نیست و حفظ درخشندگی لبخند در بلندمدت به درمانهای تکمیلی و مراقبت نیاز دارد.
هر آنچه را که لازم است درباره سفید کردن دندانها بدانید، از جمله فرایند تغییر رنگ دندانها، عوارض احتمالی ناشی از سفید کردن دندانها و هزینه این درمان، برایتان توضیح میدهیم.
روشهای سفید کردن دندان
در این بخش با روشهای مختلف سفید کردن دندانها آشنا میشوید.
بلیچینگ دندان
در این روش ابتدا دندانپزشک محلول اسیدی را روی دندانها میزند، سپس عامل اکسید کننده را روی مینای دندان اعمال میکند. در مرحله بعد نور درخشان یا لیزر برای تسریع فرایند سفید کردن دندانها روی آنها تابانده میشود. سفید کردن دندانها معمولاً سه تا چهار جلسه 30 تا 60 دقیقهای طول میکشد. در تکنیک جدیدتری به نام بلیچینگ با قدرت، از پراکسید هیدروژن بسیار غلیظ به عنوان عامل سفید کننده استفاده میشود. با این روش در یک جلسه میتوان به نتیجه دلخواه رسید. البته بلیچینگ موقتی است. دندانها ظرف یک تا سه سال دوباره تیره خواهند شد. در این صورت برای حفظ نتیجه باید درمان را تکرار کنید.
جرم گیری دندان
سفید کردن حرفهای دندانها عمل خاصی است که فقط دندانپزشک میتواند آن را انجام بدهد. دندانپزشک تِریهای خاصی را روی دندانها میگذارد. عامل سفیدکننده بیخطر دندانها داخل این تریها ریخته میشود تا وقتی آن را روی دندانها میگذارید، دندانهایتان سفید شود. با این حال جرمگیری نیز میتواند دندانها را با زدودن لکههای سطحی موقتاً سفید کند. جرمگیری جایگزینی برای سفید کردن دندانها نیست، اما میتواند لبخندتان را درخشان کند. دندانپزشکان عموماً توصیه میکنند که جرمگیری هر شش ماه یکبار انجام شود.
سفید کردن دندان با باندینگ
باندینگ دندان درمانی زیبایی است که در آن از رزین کامپوزیتی همرنگ دندان برای زیباتر کردن لبخند استفاده میشود. باندینگ دندان برای ترمیم دندانهای لبپر شده، بستن فاصله بین دندانها یا تغییر شکل و رنگ دندانها و سفیدتر کردنشان انجام میشود. باندینگ دندان برخلاف دیگر درمانهای زیبایی دندانپزشکی مانند ونیر پرسلنی کاملاً برگشتپذیر است.
لمینت کردن دندان
لمینت دندان پوستههایی است که به طور سفارشی برای هر بیمار ساخته میشود و روی سطوح جلویی دندانها چسبانده میشود. لمینت دندان لکهها، تغییر رنگ، لبپر شدن، ترک و دیگر نقصهای زیبایی دندان را میپوشاند. لمینت یکی از رایجترین درمانهای دندانپزشکی زیبایی است. چند نوع لمینت با اهداف خاص وجود دارند. ماندگاری لمینت، بسته به نوع آن، 7 تا 20 سال است.
روکش دندان
از روکش دندان برای محافظت از دندان، پوشاندن آن و بازیابی شکل و رنگ دندان استفاده میشود. روکشها از مواد مختلفی مانند فلز، سرامیک، رزین و پرسلن ساخته میشوند. روکش بهجز رعایت بهداشت معمول در بلند مدت به مراقبت خاصی نیاز ندارد. عمر روکش دندان 5 تا 15 سال است.
روشهای خانگی سفید کردن دندان
درمانهای خانگی و طبیعی سفید کردن دندان به اندازه روشهای حرفهای دندانپزشکی مؤثر نیست.
مسواک زدن با جوش شیرین
جوش شیرین از ویژگیهای سفیدکنندگی طبیعی برخوردار است و به همین دلیل یکی از ترکیبات پرکاربرد در تولید خمیردندانهای تجاری به شمار میآید. جوش شیرین ساینده ملایمی است که به زدودن لکههای سطحی از روی دندانها کمک میکند. جوش شیرین درمانی نیست که دندانها را یکشبه سفید کند، اما انتظار میرود به مرور زمان متوجه سفیدتر شدن دندانها بشوید.
برای امتحان کردن این درمان خانگی یک قاشق چایخوری (6 گرم) جوش شیرین را با 2 قاشق چایخوری (5 میلیلیتر) آب مخلوط کنید و دندانهایتان را با این خمیر مسواک بزنید. این کار را میتوانید چند بار در هفته انجام بدهید.
سفید کردن دندانها با میوه
دو آنزیم موجود در آناناس، به نام بروملین و پاپئین به سفید کردن دندانها کمک میکنند. نتایج پژوهشی که در سال 2020 انجام شد، حکایت از آن دارد که ژلهای سفید کننده حاوی بروملین و پاپئین اثر بالینی قابل توجهی بر سفید کردن دندانها دارند.
با این حال لازم است پژوهشهای بیشتری برای تعیین اثربخش بودن یا نبودن این آنزیمها انجام شود. انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) کشیدن مستقیم تکههای میوه را روی دندانها توصیه نمیکند، چون ممکن است اسید موجود در میوه رنگ دندانها را بدتر کند.
سرکه سیب
سرکه سیب در مقادیر بسیار کم میتواند دندانها را سفید کند. دو قاشق چایخوری سرکه سیب را با 180 میلیلیتر آب ترکیب کنید. این محلول را به مدت 30 ثانیه در دهان بچرخانید. سپس دهانتان را با آب شستشو بدهید و دندانهایتان را مسواک بزنید.
در پژوهشی که در سال 2014 انجام شد، سرکه سیب اثر سفیدکنندگی بر دندانهای گاو داشت. با این حال لازم به ذکر است که ممکن است سرکه سیب به سختی و ساختار سطحی دندان آسیب بزند. بنابراین با احتیاط و فقط برای مدت زمانی کوتاه از سرکه سیب استفاده کنید. برای تعمیم یافتههای فعلی لازم است پژوهشهای بیشتری بر روی انسانها انجام شود.
پوست موز، لیمو یا پرتقال
برخی ادعا میکنند که کشیدن پوست موز، لیمو یا پرتقال روی دندانها باعث سفیدتر شدن دندانها میشود. عدهای معتقداند که ترکیب دی-لیمونن و یا سیتریک اسید موجود در پوست بعضی مرکبات برای سفید کردن دندانها مفید است.
پوست میوه را به آرامی به مدت تقریباً 2 دقیقه روی دندانها بکشید. سپس حتماً دهانتان را کامل شستشو بدهید و دندانها را مسواک بزنید.
زغال
زغال فعال موجود در خمیردندان به زدودن لکههای سطحی روی دندانها کمک میکند. زغال ساینده ملایمی است و میتواند لکههای سطحی را تا حدی جذب کند و در نهایت باعث سفیدتر شدن دندانها میشود.
چه افرادی میتوانند برای سفید کردن دندان اقدام کنند؟
افرادی که دچار عوارض زیر هستند و شرایط زیر را دارند، میتوانند متقاضی سفید کردن دندانها باشند:
- تیره شدن رنگ دندانها در اثر بالا رفتن سن
- لکههای پیری
- لکههای زرد یا نارنجی که در اثر مصرف چای، قهوه، توت و غذاهای دیگر یا کشیدن سیگار روی دندانها ایجاد میشود.
- دندانهای با مینای سالم
- لکههای خاکستری یا قهوهای ناشی از مصرف بیش از اندازه آب فلورایددار (فلوروزیس)
- لکههای تیره ناشی از کشیدن سیگار یا لکههای خاکستری یا قهوهای ناشی از مصرف داروهای خاص
به افراد زیر توصیه میشود که درمان سفید کردن دندانها را انجام ندهند:
- افرادی که حساسیت دندانی شدید دارند.
- افراد مبتلا به بیماریهای لثه یا دهان مانند بیماری پریودنتال یا سرطان دهان
- افراد دچار ساییدگی مینای دندانها
- افراد دچار پوسیدگی دندان: پس از درمان پوسیدگی میتوان بلیچینگ را انجام داد.
مراقبتهای لازم بعد از سفید کردن دندان
کارهایی که بلافاصله پس از سفید کردن دندانها انجام میدهید، ماندگاری نتایج رضایت بخش را تعیین میکند. 24 ساعت نخست پس از سفید کردن دندانها بسیار مهم است. قوانین مربوط به مراقبت بعد از سفید کردن دندانها و توصیههای دندانپزشکان را در این بخش برایتان توضیح میدهیم:
- از مصرف نوشیدنیهایی مانند قهوه، آبمیوه، نوشابه و چای سیاه که لکههای تیره رنگی را روی دندانها ایجاد میکنند، پرهیز کنید.
- از مصرف غذاهایی مانند سویا سس، گوشت پرورده، شکلات و هر نوع میوه که لکههای تیره رنگی را روی دندانها ایجاد میکنند، پرهیز کنید.
- سیگار نکشید، البته استفاده اندک از سیگار الکترونیک اشکالی ندارد.
- از خمیردندانها و دهانشویههای رنگی، برای مثال قرمز یا آبی رنگ، استفاده نکنید.
هر چیزی که بعد از سفید کردن دندانها از لبها عبور میکند و وارد دهان میشود، باید به رنگ روشن باشد و بافت نرم و غیراسیدی داشته باشد. خوراکیهای زیر از جمله غذاهایی هستند که این ویژگیها را دارند و انتخابهای خوبی برای بعد از سفید کردن دندانها هستند:
- گل کلم
- شیر
- پاستا
- برنج
- سس خامه سفید
- تخم مرغ
- ماهی سفید
- پنیر سفید
- سینه مرغ بدون پوست
- توفو
- سیبزمینی بدون پوست
- ماست سفید
- آب نارگیل شفاف
پس از گذشت 24 ساعت نخست سعی کنید حتیالامکان غذاهایی نخورید که باعث لک شدن دندانها میشود. رعایت این نکته اثر قابلتوجهی بر ماندگاری نتایج دارد. اگر عادتهای لککننده دندانها را بلافاصله از سر بگیرید، دندانهای سفیدتان پس از فقط سه ماه دوباره تیره خواهد شد. اما اگر عادتهایی را که به سفید کردن دندانها کمک میکند، ادامه بدهید، میتوانید یک سال یا بیشتر با دندانهایی سفید و درخشان لبخند بزنید.
توصیههای زیر را برای حفظ درخشندگی لبخندتان رعایت کنید:
- دندانهایتان را بلافاصله پس از خوردن یا نوشیدن خوراکیهای لککننده دندان با آب و خمیردندان سفیدکننده مسواک بزنید.
- بهداشت روزانه دهان و دندان را رعایت کنید که شامل مسواک زدن، نخ کشیدن و استفاده از دهانشویه هر صبح و شب میشود.
- اگر سیگاری هستید یا مقدار زیادی نوشیدنیهای تیره مینوشید، درمانهای تکمیلی سفید کردن دندانها را هر شش ماه یکبار انجام بدهید تا بهترین نتیجه ممکن به دست بیاید.
عوارض سفید کردن دندان
هر درمانی را که برای سفید کردن دندانها انجام بدهید، باز هم احتمال دارد لثهها به مواد شیمیایی موجود در ترکیب سفیدکننده حساس شود، بهخصوص اگر دندانهایتان از قبل حساس باشد. همچنین احتمال سوختگی لثهها وجود دارد. بعضی کیتهای سفید کننده مورد استفاده در درمان خانگی به مینای دندانها آسیب میزنند.
قیمت سفید کردن دندان چقدر است؟
هزینه دقیق سفید کردن دندانها به نوع درمان انتخابی و وضعیت دندانهایتان بستگی دارد. بهعلاوه هر کلینیک هزینه متفاوتی را دریافت میکند و حقالزحمه هر دندانپزشک بر اساس مهارت و تخصصش متفاوت است.
پرسشهای پرتکرار
میتوانم دندانهایم را با زردچوبه سفید کنم؟
خیر، زردچوبه به تنهایی دندانها را سفید نمیکند، اما برای سلامت دهان و دندانها مفید است.
بهترین راه برای سفید کردن دندانها کدام است؟
بهترین راه برای سفید کردن دندانها به عاملهای متعددی مانند بودجه، اهداف و ترجیحات فردی بستگی دارد.
کدام ویتامین دندانها را سفید میکند؟
یکی از مهمترین ویتامینها برای سفید کردن دندانها و بهبود سلامت کلی، ویتامین D3 است.
ممکن است سفید کردن دندانها آسیبی دائمی را به دندانها وارد کند؟
استفاده نامناسب از محصولات سفید کننده باعث آسیبدیدگی میشود، بنابراین ضروری است که برای سفید کردن دندانها به دندانپزشک مراجعه کنید.
چه زمانی نباید دندانها را سفید کرد؟
اگر کمتر از 16 سال سن داشته باشید، متقاضی سفید کردن دندانها محسوب نمیشوید. چون اتاق پالپ (به حفره مرکزی در تاج دندان) در دندانهای جوانان بزرگتر از بزرگسالان است. بنابراین سفید کردن دندانها میتواند باعث تحریک شود.
درمانهای خانگی بهتر از درمانهای کلینیکی است؟
خیر، درمانهای خانگی به اندازه درمانهای حرفهای دندانپزشکی مؤثر نیست.
اثر سفید کردن دندانها دائمی است؟
خیر، تمام درمانهای اشاره شده را باید پس از مدتی تکرار کنید و نتایج هیچ یک از درمانها دائمی نیست.