اگر شما هم تاکنون دچار دندان‌درد شده باشید، مسلما متوجه شده‌اید که برخی اوقات درد آن در شب‌ها افزایش می‌یابد. به طور کلی دندان درد در هر حالتی آزار دهنده است اما این درد در شب غیرقابل تحمل می‌شود. دلایل مختلفی برای اثبات این قضیه وجود دارند که در این مقاله بررسی خواهد شد. به منظور درک دندان درد در شب، نکات را خوانده و رعایت کنید تا بتوانید خوابی آرام را تجربه کنید.
چرا دندان درد در شب شدیدتر می‌شود؟
معمولا شدت دندان‌درد در شب بیشتر است. به همین دلیل قبل از استراحت باید بدانید که چگونه درد دندان را متوقف کنید. به طور کلی دندان‌درد شدید در هنگام خواب واقعا آزاردهنده است. از این پهلو به آن پهلو شدن در هنگام درد باعث می‌شود که احساس بدبختی کامل داشته باشید و همچنین صبح روز بعد با احساس بدتری از خواب بیدار شوید.
زمانی که دراز میکشید، این قضیه باعث می‌شود که فشار خون در دندان شما افزایش یابد. شاید فکر کنید که افزایش فشارخون باید باعث بهتر شدن درد شود، اما این به معنی بالا رفتن خونرسانی به اعصاب است و در نتیجه افزایش این فشار باعث شعله ور شدن درد در زمانی است که به رختخواب می‌روید. به همین دلیل است که بسیاری از دندانپزشکان به شما توصیه می‌کنند که پس از جراحی یا کشیدن دندان سرتان را بالا نگه‌دارید.
دندان درد تنها در شب اتفاق نمی‌افتد. در صورتی که دچار آبسه شده‌اید و یا در دندان خود حفره دارید، دندان‌هایتان در هر نقطه از روز آسیب‌پذیر هستند. به طور کلی، چون در طی روز درگیر کارهای مختلف هستید، ممکن است درد خفیف دندان از یادتان برود اما در هنگام شب، این درد با قدرت بیشتر برمی‌گردد.
در ادامه دلایل افزایش درد در هنگام رفتن به رختخواب آورده شده است:
دراز کشیدن
هنگامی که در رختخواب دراز میکشید، سر شما بلافاصله هم سطح با قلب، ریه و سایر اندام‌هایتان می‌شود. این هم سطح شدن منجر به هجوم خون به سمت صورت، دهان، سینوس‌ها و مغز می‌شود. فشار خون اضافی موجب افزایش در دهان می‌شود و نواحی که از قبل حساس هستند را تحریک می‌کنند و در نتیجه درد افزایش می‌یابد.
این نکته را بدانید که هنگام دراز کشیدن در شب، فشار سینوسی نیز بیشتر احساس می‌شود. در صورتی که دندان‌های بالایی شما دچار آسیب شده باشند، ممکن است درد آنها را با عفونت سینوسی و احتقان بینی اشتباه بگیرید.
دندان قروچه کردن به صورت ناخودآگاه
دندان‌قروچه و سابیدن دندان‌ها به یکدیگر، عادتی است که به صورت ناخودآگاه اتفاق می‌افتد. این قضیه معمولا در اثر مسائلی مانند استرس، اضطراب، اختلال TMJ و یا وقفه تنفسی در خواب ایجاد می‌شود. فشردن مداوم مفصل فک و دندان‌ها به یکدیگر با گذشت زمان موجب کشیدگی رباط‌های کوچکی می‌شود که وظیفه نگه‌‍داشتن ریشه‌های دندان را در جای خود دارند. عمل دندان قروچه به طور مداوم باعث می‌شود که این رباط‌ها دچار دردی شوند که شبیه به دندان درد است. اگر تاکنون برای آپنه خواب تست نداده‌اید، زمان خوبی است که این کار را انجام دهید. همچنین حتما نایت‌گارد را بدین منظور خریداری کنید تا از شر دندان‌قروچه و آپنه خواب خلاص شوید.
پوسیدگی و حفره دندان
دردی که به دلیل حفره دندان ایجاد شده معمولا به گونه‌ای است که شما را به طور مداوم درگیر نمی‌کند. به عبارتی درد در برخی اوقات باز می‌گردد و دوباره از بین می‌رود. در صورتی که احساس ضربان یا درد شدید در قسمت خاصی از دهان خود دارید، حتماً به دندانپزشک اطلاع دهید. حفره‌ها و پوسیدگی‌های بزرگتر که به آبسه عصب تبدیل شده‌اند، ممکن است موجب درد بیشتر به خصوص در شب و هنگام رفتن به رختخواب شوند. به طور کلی، در این مواقع تورم به شکل فیستول یا جوش بر روی لثه شما دیده می‌شود.
رکود لثه
به طور کلی ریشه‌های دندان نسبت به تاج آن بیشتر مستعد آسیب و درد هستند. زمانی که لثه به دلایل مختلف دچار عقب‌نشینی می‌شود، ریشه دندان در معرض محیط خارجی قرار می‌گیرد و این مسئله زمینه آسیب و دندان درد را به همراه می‌آورد. به عبارتی هر عاملی از آب سرد گرفته تا محرک‌های فیزیکی مانند مسواک زدن می‌توانند باعث آزار دهان شما شوند. آیا قبل از خواب دارو مصرف می‌کنید؟ آیا به طور پیوسته عمل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن خود را انجام می‌دهید؟ در آینه به لثه‌های خود نگاهی بیاندازید، در صورتی که لثه شما عقب نشینی کرده بود حتما از مسواک و خمیردندان مخصوص استفاده کنید.
اختلالات TMJ
در صورتی که بدون دلیل دچار درد در فک، صدا دادن، سردرد، گوش درد و دندان درد شده‌اید، تمامی موارد ذکر شده از علائم اختلال TMJ هستند. زمانی که از خواب بیدار می‌شوید، ممکن است متوجه درد فک شده و یا در عمل گاز گرفتن یا جویدن دچار اختلال شوید. حتی اگر این عارضه بخش پشتی فک شما را درگیر کرده باشد، ممکن است درد آن به دندان‌های شما انتقال یابد. در این صورت، دندان‌های شما به خصوص دندان‌های آسیاب پشتی به دلیل تحمل فشار بیشتر ممکن است زخم شوند و در نهایت درد دندان را به همراه بیاورند.
دندان شکسته
معمولا دندان‌های ترک خورده در صورتی که به آنها فشار وارد نشود، دچار درد نمی‌شوند. به طور کلی مینای دندان شکسته و آسیب دیده ممکن است که در طول روز توجه شما را جلب نکند اما درست در زمانی که دراز میکشید، دندان‌های خود را به هم فشار می‌دهید یا زبان خود را بر روی آن منطقه می‌گذارید، به یاد می‌آورید که دندان شما آسیب دیده است. ممکن است که دندان‌قروچه و استفاده از نایت‌گارد نیز موجب تحریک بیشتر بخش شکسته دندان شوند، به همین دلیل قبل از اینکه دندان بیشتر از آن شکسته و دچار آسیب شود، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.
دندان عقل نهفته
در صورتی که دندان عقل به صورت نهفته باشد و یا به طور کامل بیرون نیاید، ممکن است دندان‌های شما را دچار مشکل کند و در نهایت شما را در شب بیدار نگه دارد. دندان عقل علاوه بر دردناک بودن، مستعد پوسیدگی و بیماری لثه نیز هست.
وعده‌های غذایی آخر شب
آیا عادت دارید که قبل از خواب به سراغ یخچال بروید؟ غذاها و نوشیدنی‌های نصف شبی ممکن است در دهان شما بنشینند (مخصوصا اگر بعد از آن مسواک نزده و نخ دندان نکشید) و در نهایت موجب تحریک حفره‌های دندان، عقب‌رفتن خطوط لثه یا آسیب به دندان‌های پرکرده شوند. وعده‌های نیمه‌شبی به خصوص شیرینی‌جات موجب آسیب به دندان‌های شما می‌شوند، به همین دلیل سعی کنید که این وعده نابه‌جا را از روتین زندگی خود حذف کنید. پس از حذف این عادت بررسی کنید که آیا دندان‌درد شما بهتر شده است یا خیر. به طور کلی، مواد غذایی در شب هنگام به خصوص شیرینی‌جات می توانند باعث درد دندان در شب شوند، مخصوص زمانی که دندان شما دچار پوسیدگی و حفره باشد.
روش‌های رفع درد دندان در شب
راه‌های مختلفی برای تسکین دندان درد در شب وجود دارند، از جمله:
کاهش سریع دندان درد در خانه
با مدیریت درد در خانه می‌توان دندان درد را کاهش داد. در ادامه برخی از روش‌های مدیریت درد ذکر می‌شود:
- استفاده از مسکن ضددرد: مصرف داروهایی نظیر ایبوپروفن (ادویل، موترین)، استامینوفن (تیلنول) و آسپرین می‌توانند درد خفیف ناشی از دندان درد را کاهش دهند. استفاده از خمیر یا ژل‌های بی‌حس‌کننده که اغلب همراه با بنزوکائین هستند نیز در کاهش درد تاثیرگذار است و پس از مصرف می‌توانید خواب تقریبا راحتی داشته باشید. از محصولات حاوی بنزوکائین به هیچ عنوان برای درمان نوزادان یا کودکان زیر 2 سال استفاده نکنید.
- سر خود را بالا نگه دارید: قرار دادن سر بالاتر از بدن می تواند از هجوم خون به سر شما جلوگیری کند. در صورتی که خون در سرتان جمع شود، ممکن است موجب تشدید درد دندان شده و شما را بیدار نگه دارد.
- از خوردن غذاهای اسیدی، سرد یا سفت درست قبل از خواب خودداری کنید: این غذاها می‌توانند حساسیت و درد دندان‌ها و پوسیدگی که قبلاً ایجاد شده باشد را تشدید کنند. سعی کنید از خوردن غذاهایی که باعث درد می شوند اجتناب کنید.
- دندان خود را با دهانشویه بشویید: برای ضدعفونی کردن و بی‌حس کردن دندان می‌توانید از دهانشویه حاوی الکل استفاده کنید.
- قبل از خواب، کیسه یخ بگذارید: کیسه یخ را در پارچه بپیچید و بر روی بخش دردناک صورت خود قرار دهید. این کار باعث می‌شود که درد شما کاهش یافته و بتوانید بهتر استراحت کنید.
دندان درد می‌تواند نشانه مشکل جدی باشد. سعی کنید دندان درد خود را تا ۲۴ ساعت آینده کنترل و بررسی کنید. در صورتی که پس از مدتی درد کاهش یافت ممکن است ناشی از حساسیت ساده باشد اما در صورتی که موارد زیر شامل وضعیت شما شد، با دندانپزشک تماس بگیرید:
- درد شدید است.
- دندان درد بیش از دو روز طول می‌کشد.
- تب دارید و هنگام باز کردن دهان دچار سردرد و درد می‌شوید.
- در تنفس یا بلع مشکل دارید.
درمان دندان درد
درمان دندان درد وابسته به چیزی است که دندان شما را دچار مشکل کرده است. به عنوان مثال:
- اگر حفره و پوسیدگی باعث دندان درد شود، دندانپزشک حفره را پر کرده و در صورت لزوم دندان را می‌کشد.
- اگر دندان درد به علت عفونت عصب دندان باشد، ممکن است که به عصب کشی و برداشتن مواد عفونی نیاز باشد. به طور کلی باکتری‌هایی که به فضای داخلی ریشه دندان وارد می‌شوند، در نهایت عفونت را ایجاد می‌کنند.
- روکش کردن می‌تواند دندان آسیب دیده را تا حد زیادی پوشانده و از آن محافظت کند. این کار موجب رفع دندان درد در شب هنگام خواهد شد.
- در صورتی که دچار تب و یا تورم در دندان شدید ممکن است برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز شود. تکه کوچکی غذا (مانند پوسته پاپ کورن) ممکن است زیر لثه گیر کرده و موجب عفونت شود. در این گونه موارد ممکن است نیاز به پاکسازی عمیق باشد، این کار باعث می‌شود که بیماری پریودنتال(بیماری لثه) شما نیز تا حد زیادی درمان شود.
- کشیدن دندان، اگر مشکلی در دندان خود دارید که به روش دیگری قابل درمان نیست کشیدن دندان برای رفع درد دندان در شب ضروری است.
سوالات متداول
آیا دندان درد در شب می‌تواند متوقف شود؟
برخی از دندان‌دردهایی که عامل ریشه‌ای ندارند و مربوط به آسیب دندانی نمی‌باشند، می توانند بدون مراجعه به دندانپزشک بهتر شوند. شما می‌توانید درد ناشی از تحریک موقت لثه را در عرض چند روز برطرف کنید. البته این نکته را بدانید که اگر درد به طور ناگهانی متوقف شود، به این معنی نیست که عفونت از بین رفته، بلکه احتمالاً به این معنی است که عصب داخل دندان مرده است.
آیا بدن شما می‌تواند به تنهایی با دندان درد ناشی از عفونت دندان در شب مبارزه کند؟
در صورتی که دندان شما دچار عفونت شده باشد، به راحتی از بین نمی‌رود. در صورتی که عفونت دندان باعث ازبین رفتن عصب شده باشد، ممکن است برای مدتی درد شما متوقف شود. اما احتمال اینکه عفونت به خارج از دندان نفوذ کرده و باعث آسیب به نقاط دیگر دهان شما شود زیاد خواهد بود.
آیا ممکن است درد دندان در شب به علت مشکلات قلبی باشد؟
همانطور که از نام آن مشخص است، دندان درد قلبی به دردی گفته می‌شود که در دندان و دهان ایجاد شده و می‌تواند نشانه‌ای از مشکل قلبی باشد. دندان درد قلبی ممکن است همراه با علائمی نظیر درد در بازوی چپ، شانه، گردن و صورت باشد.
هنگام داشتن دندان درد در شب باید از چه چیزهایی اجتناب کرد؟
مصرف غذاهای اسیدی، شور یا تند ممکن است موجب تحریک لثه شما شود. علاوه بر آن شما باید از خوردن مواد الکلی خودداری کنید. به طور کلی مصرف وعده‌های غذایی سالم می‌توانند برای کاهش دندان درد شما بسیار کمک کننده باشند.
آیا گرما برای دندان درد در شب مفید است؟
خیر. به هیچ عنوان برای کاهش درد دندان از گرما استفاده نکنید و همچنین در صورت افزایش درد، از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های شیرین بپرهیزید.
آیا مسواک زدن دندان درد من را در شب بدتر می‌کند؟
به هیچ عنوان در زمانی که دندان درد دارید، از مسواک زدن خود غافل نشوید. زیرا در صورت مسواک نزدن سرعت تجمع باکتری‌ها در داخل دهان و دندان افزایش می‌یابد. تجمع باکتری‌ها در نهایت موجب افزایش تورم و در نتیجه درد بیشتر خواهد شد.
آیا می‌توان برای کاهش درد شبانه ایبوپروفن استفاده کرد؟
در صورت دندان درد شدید، می‌توان ایبوپروفن را حداکثر 2.4 گرم در روز (چهار بار در روز) مصرف کرد.
