لمینت و روکش دندان از رایج‌ترین درمان‌های زیبایی دندانپزشکی هستند که با هدف زیباتر کردن دندان‌ها انجام می‌شوند. لمینت و روکش دندان هر دو برای اصلاح نقص‌های دندانی، مانند تغییر رنگ، ترک، لب‌پر شدن و بدشکلی دندان‌ها، کاربرد دارند. اما لمینت و روکش علی‌رغم داشتن مشابهت‌های متعدد، تفاوت‌های بارزی نیز با هم دارند. آگاهی از تفاوت‌های لمینت دندان با روکش برای تصمیم‌گیری درباره درمان مناسب ضروری است. بنابراین تفاوت‌های اصلی بین لمینت و روکش دندان را در این مقاله برای‌تان توضیح می‌دهیم.
لمینت دندان چیست؟
لمینت پوسته نازکی است که به‌طور سفارشی از مواد هم‌رنگ دندان، مانند رزین کامپوزیتی یا پرسلن (سرامیک) برای هر بیمار ساخته می‌شود. دندانپزشک لمینت را روی سطح پیشین دندان‌ها می‌چسباند تا دندان‌ها زیباتر شوند. لمینت طیف گسترده‌ای از نقص‌های دندانی مانند تغییررنگ، لب‌پر شدن، فاصله بین‌دندانی و نامرتبی دندان‌ها را می‌پوشاند. لمینت دندان یک عمل دندانپزشکی زیبایی پرطرفدار برای افرادی است که می‌خواهند لبخند زیباتری داشته باشند.
روکش دندان چیست؟
روکش دندان پروتزی است که کل دندان را می‌پوشاند. روکش برای ترمیم دندان پوسیده یا آسیب‌دیده، محافظت از دندان ضعیف یا زیباتر کردن دندان بدشکل یا تغییر رنگ داده به کار برده می‌شود. روکش دندان از مواد مختلفی مانند سرامیک، آلیاژهای فلزی، پرسلن یا ترکیبی از مواد گوناگون تهیه می‌شود.
تفاوت لمینت دندان و روکش دندان
همان‌طور که گفته شد، لمینت و روکش دندان مشابهت‌هایی با هم دارند، اما چند جنبه این دو درمان زیبایی پرطرفدار را کاملاً از هم متمایز می‌سازد:
| جنبه | لمینت دندان | روکش دندان |
| هدف | زیباتر کردن دندان | ترمیم و محافظت از دندان آسیب‌دیده |
| کارکرد | ترمیم و محافظت محدود | قابلیت بازیابی عملکرد دندان آسیب‌دیده |
| میزان تراش دندان | تراش دادن مقدار بسیار کمی از دندان | تراش دادن حجم قابل توجهی از دندان |
| نحوه انجام درمان | معمولاً فقط در دو جلسه انجام می‌شود. | معمولاً حداقل دو جلسه لازم است. |
| مقاومت در برابر لک شدن | بیش از روکش مستعد لک شدن است. | بیش از لمینت در برابر لک شدن مقاوم است. |
| نگهداری | به مراقبت و تعویض منظم نیاز دارد. | به چک‌آپ و مراقبت منظم نیاز دارد. |
| طول عمر | 5 تا 10 سال، عمر لمینت در صورت مراقبت مناسب بیشتر هم می‌شود. | 10 تا 30 سال یا بیشتر در صورت مراقبت مناسب |
|
هزینه (برای هر دندان) |
ارزان‌تر از روکش | گران‌تر از لمینت |
کاربرد
روکش و لمینت دندان هر دو برای اهداف زیبایی به کار برده می‌شود، اما اهداف عملکردی این دو با هم متفاوت است. از روکش برای ترمیم دندانی استفاده می‌شود که به شدت آسیب‌دیده یا ضعیف شده است، اما لمینت برای زیباتر کردن دندان سالم کاربرد دارد.
روش انجام درمان
روکش کردن دندان بیش از چسباندن لمینت به آماده‌سازی و تراش دادن دندان نیاز دارد. برای آن‌که دندان‌تان را روکش کنید، دندانپزشک باید مقدار قابل‌توجهی از دندان را بتراشد تا فضا برای گذاشتن روکش ایجاد شود. سپس از دندان‌ها قالب گرفته می‌شود و لابراتوار روکش سفارشی را از روی این قالب می‌سازد. در مدتی که منتظر آماده شدن روکش دائمی هستید، روکش موقت روی دندان‌تان گذاشته می‌شود. وقتی روکش دائمی حاضر شد، دندانپزشک روکش را در جلسه دوم با سیمان مخصوص روی دندان‌تان می‌چسباند.
برای چسباندن لمینت مقدار کمتری از دندان تراش داده می‌شود. دندانپزشک معمولاً لایه نازکی از مینا را از جلوی دندان برمی‌دارد تا فضای کافی برای چسباندن لمینت فراهم شود. سپس قالب‌گیری انجام می‌شود و لابراتوار لمینت را به صورت سفارشی از روی قالب تهیه می‌کند. دندانپزشک لمینت را در جلسه دوم با سیمان مخصوص دندانپزشکی جلوی دندان می‌چسباند.
عمل روکش دندان به‌طور کلی تهاجمی‌تر از لمینت است و به تراشیدن بخش بیشتری از ساختار دندان نیاز دارد.
مقاومت لمینت و روکش در برابر آسیب دیدن و تغییر رنگ
اگرچه روکش و لمینت دندان هر دو تا حدی در برابر لک شدن مقاوم‌اند، لمینت به دلیل مواد سازنده و سطحش معمولاً بیشتر مستعد لک شدن است. از سوی دیگر مقاومت روکش دندان در برابر لک شدن متغیر است و میزان مقاومتش به نوع ماده سازنده‌اش بستگی دارد. درهرحال روکش دندان در مجموع در برابر لک شدن مقاوم‌تر است.
جنس
لمینت دندان معمولاً از پرسلن یا رزین کامپوزیتی تهیه می‌شود تا ظاهری طبیعی و مقاومت قابل‌قبولی در برابر لک شدن و تغییر رنگ داشته باشد. لمینت پرسلنی بادوام است و مقاومت بالایی در برابر تغییر رنگ دارد. لمینت کامپوزیتی ارزان‌تر است، اما دوام کمتری دارد و در برابر لک شدن آسیب‌پذیرتر است.
روکش‌های دندانی از مواد مختلف تهیه می‌شوند. روکش پرسلن جوش‌خورده به فلز (PFM) زیرساختی فلزی با روکشی از جنس پرسلن دارد؛ به همین دلیل روکش PFM هم محکم و مقاوم است، هم ظاهری طبیعی دارد. روکش‌های تمام‌سرامیکی یا تمام‌پرسلنی زیبایی فوق‌العاده، اما دوام کمتری دارند. روکش‌های فلزی ساخته‌شده از آلیاژهای فلزی بسیار بادوام‌اند، اما ظاهر فلزی‌شان جلب‌توجه می‌کند.
مراقبت‌های لازم
اصول نگهداری از لمینت و روکش کمابیش یکسان است، البته پس از روکش کردن دندان به طور مرتب باید برای معاینه دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید. عمل کردن به دستورات دندانپزشک، رعایت بهداشت دهان و دندان و درمان سریع مشکلات در هر دو مورد برای افزایش طول عمر و حفظ سلامتی ترمیم‌ها ضروری است.
دوام
دوام لمینت دندان معمولاً کمتر از روکش است و در فاصله‌های زمانی کوتاه‌تری به تعویض نیاز پیدا می‌کند. عمر لمینت در صورت مراقبت مناسب 5 تا 10 سال است، البته اگر نیروی شدیدی به لمینت وارد شود یا دچار سانحه شوید، امکان ترک خوردن یا لب‌پر شدن لمینت وجود دارد. از سوی دیگر روکش بادوام‌تر است و اگر به خوبی از آن مراقبت کنید، بیش از 30 سال عمر می‌کند. روکش مقاومت بالاتری در برابر نیروهای جویدن دارد و محافظ بهتری برای دندان‌های پوسیده، آسیب‌دیده یا ضعیف به شمار می‌آید.
هزینه
لمینت دندان معمولاً ارزان‌تر از روکش است، لمینت کردن دندان در مدت زمانی کوتاه‌تر با مواد کمتر و تراش دادن بخش کمتری از دندان انجام می‌شود. اما روکش دندان به دلیل آماده‌سازی گسترده‌تر، ساخت و جای‌گذاری گران‌تر از لمینت است.
لمینت بهتر است یا روکش؟
انتخاب یکی از دو درمان لمینت یا روکش به عامل‌های متعددی بستگی دارد، چون همان‌طور که اشاره شد، این دو از جنبه‌های گوناگون با هم تفاوت دارند. به‌طور کلی لمینت برای زیباتر کردن لبخند استفاده می‌شود، اما برای دندان‌هایی که به شدت آسیب‌دیده‌اند و استحکام خوبی ندارند، توصیه نمی‌شود. در این مواقع روکش دندان گزینه درمانی مناسب‌تری است.
بنابراین برای پی بردن به بهتر بودن لمینت یا روکش باید با دندانپزشک مشورت کنید.
پرسش‌های پرتکرار
چرا مردم به‌جای لمینت از روکش استفاده می‌کنند؟
همان‌طور که توضیح داده شد، هر کدام از این دو اهداف خاص خود را دارند. بنابراین افراد مختلف با توجه به نیازها و وضعیت خاص دندان‌های‌شان روکش یا لمینت را انتخاب می‌کنند.
لمینت را می‌توان جایگزین روکش کرد؟
خیر، زیرا لمینت تنها یک سطح دندان را پوشش می‌دهد. در حالی که برای قرار دادن روکش سطح تاج دندان از تمامی جهات تراشیده می‌شود.
روکش یا لمینت کردن دندان دردناک است؟
روکش یا لمینت کردن دندان معمولاً دردناک نیست، البته بیماران حین درمان کمی دچار ناراحتی یا حساسیت می‌شوند.
روکش و لمینت دندان را می‌توان سفید کرد؟
خیر، روکش و لمینت را نمی‌توان با استفاده از روش‌های قدیمی و معمول سفید کردن دندان‌ها سفید کرد.
برای دندان‌های عقب دهان روکش بهتر است یا لمینت؟
اگر دندان‌تان پرکردگی وسیع و عمیقی داشته باشد یا ساییدگی یا ترک‌خوردگی شدید داشته باشد، روکش احتمالاً بهترین گزینه است.
می‌توان فقط یک دندان را روکش و لمینت کرد؟
به خاطر تفاوت در شکل ظاهری و متقارن نبودن دندانی که ایمپلنت می‌شود، با دندان‌های طبیعی فرد این کار توصیه نمی‌شود.
