عمل‌های دندانپزشکی مختلفی برای زیباتر و سفیدتر کردن دندان‌ها وجود دارد. دراین‌بین بلیچینگ و لمینت پرطرفدارترین درمان‌های زیبایی دندانپزشکی به شمار می‌آیند. اگرچه هر دو درمان بلیچینگ و لمینت برای بهبود طرح لبخند اثربخش و کارآمد هستند، اما روش اثرگذاری این دو درمان کاملاً با هم متفاوت است. در نهایت در بعضی موارد خاص یکی از این دو روش مزایای بیشتری نسبت به روش دیگر دارد. برای پی بردن به این‌که لمینت بهتر است یا بلیچینگ، در ادامه با ما همراه باشید. هر دو روش بلیچینگ و لمینت را به تفصیل برای‌تان توضیح می‌دهیم و تفاوت‌های‌شان را بیان می‌کنیم تا آگاهانه برای داشتن لبخندی زیباتر تصمیم بگیرید.
بلیچینگ
در درمان بلیچینگ دندان‌ها مواد سایندۀ خاصی روی دندان‌ها زده می‌شود تا دندان‌ها سفیدتر شود. بلیچینگ نمی‌تواند دندان‌ها را به درخشندگی الماس کند، اما می‌تواند رنگ فعلی دندان‌ها را چند درجه روشن‌تر کند. بلیچینگ یکی از درمان‌های دندانپزشکی است و فقط باید توسط دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکی دارای مجوز، مانند متخصص بهداشت یا درمانگر دندان و با نسخۀ دندانپزشک انجام شود.
بعضی سالن‌های زیبایی بلیچینگ دندان را انجام می‌دهند، اما اگر هیچ دندانپزشکی حضور نداشته باشد، این کار غیرقانونی است و سلامت دهان و دندان‌های‌تان را به خطر می‌اندازد.
همچنین می‌توانید کیت‌های خانگی DIY سفیدکنندۀ دندان را تهیه کنید، البته استفاده از این کیت‌ها هم بدون خطر نیست.
لمینت
لمینت پوستۀ نازکی است که روی سطح جلویی دندان‌ها چسبانده می‌شود. تکنیسین‌ها از مواد دندانپزشکی باکیفیت، مانند سرامیک یا کامپوزیت هم‌رنگ دندان برای ساخت لمینت استفاده می‌کنند. لمینت دندان درمانی با ماهیت زیبایی است. لمینت طیف گسترده‌ای از نقص‌های زیبایی دندان‌ها، مانند لب‌پر شدن، ترک خوردن، فاصلۀ بین دندان‌ها، تغییر رنگ و زردی دندان‌ها، را می‌پوشاند. لمینت سطوح پیشین دندان‌ها را می‌پوشاند تا لبخندتان با پنهان شدن نقص‌های زیبایی جذاب‌تر شود. تمام افرادی که خواستار زیباتر کردن لبخندشان هستند، می‌توانند متقاضی درمان لمینت باشند. این نوع از ترمیم‌های دندانپزشکی برای پوشاندن نقص‌های زیر مناسب‌اند:
- دندان‌های شکسته یا لب‌پر شده
- دیاستم یا فاصله بین دندان‌ها
- لکه‌هایی که با بلیچینگ از بین نمی‌رود
- دندان‌های بسیار کوچک
- دندان‌های بدشکل
مقایسه لمینت و بلیچینگ دندان
کاربرد
درمان بلیچینگ یا سفید کردن دندان دقیقاً همان کاری را انجام می‌دهد که از اسمش مشخص است، یعنی دندان‌ها را سفید می‌کند. بلیچینگ بهترین نتیجه را برای رفع زردی و لکه‌هایی به دست می‌دهد که در اثر خوردن بعضی غذاها و نوشیدنی‌ها ایجاد می‌شوند. زدودن رنگ قهوه‌ای یا خاکستری بعضی دندان‌ها با محلول‌های بلیچینگ معمولی سخت‌تر است. لمینت برای لکه‌های مقاوم‌تر بهتر است. به‌علاوه بیماران در درمان لمینت حتی می‌توانند سایۀ دقیق رنگ سفید دندان‌های‌شان را انتخاب کنند.
البته سفید کردن دندان‌ها فقط یکی از کاربردهای لمینت است. لمینت برای اصلاح مشکلاتی مانند لب‌پر شدن یا ترک خوردن دندان‌ها، یکنواخت نبودن فاصلۀ بین دندان‌ها و نامرتبی دندان‌ها نیز مناسب است. لمینت به‌طور سفارشی برای هر بیمار جهت اصلاح یا پوشاندن ناهنجاری‌ها و نقص‌های دندانی ساخته می‌شود.
روش انجام درمان
لمینت
دندانپزشک برای این‌که از مناسب بودن درمان لمینت مطمئن شود، ابتدا از دندان‌ها عکس می‌گیرد تا وضعیت دندان‌ها را ارزیابی کند و وجود نشانه‌های پوسیدگی، بیماری لثه یا ضروری بودن عصب‌کشی را بررسی می‌کند. اگر هر کدام از مشکلات فوق را داشته باشید، نمی‌توانید متقاضی درمان لمینت باشید. دندانپزشک تقریباً نیم میلی‌متر از مینای دندان را در جلسۀ بعد تراش می‌دهد تا فضا برای چسباندن لمینت ایجاد شود. سپس دندانپزشک از دندان‌های‌تان قالب می‌گیرد و قالب را برای ساخت لمینت سفارشی به لابراتوار می‌فرستد. معمولاً یک تا دو هفته طول می‌کشد تا لابراتوار لمینت را بسازد.
پس از آماده شدن لمینت با شما تماس گرفته می‌شود تا وقت مناسب برای چسباندن لمینت تعیین شود. دندانپزشک دندان‌ها را قبل از چسباندن لمینت کاملاً تمیز می‌کند تا باکتری‌های عامل پوسیدگی بین لمینت و دندان گیر نیافتند. سپس دندانپزشک سطح زبری را با ابزار ساینده روی دندان‌ها ایجاد می‌کند تا از بهتر چسبیدن لمینت به دندان‌ها مطمئن شود. دندانپزشک لمینت را با سیمان مخصوص دندانپزشکی به دندان‌ها می‌چسباند و نور ماورابنفش را روی دندان‌ها می‌تاباند تا فرایند سخت و خشک شدن سیمان سریع‌تر شود. کل عمل چسباندن لمینت معمولاً تا دو ساعت طول می‌کشد؛ مدت زمان درمان به تعداد لمینت‌ها و استفاده از بی‌حسی موضعی بستگی دارد.
بلیچینگ
رترکتور گونه داخل دهان بیمار گذاشته می‌شود تا تمام دندان‌هایی که هنگام لبخند زدن دیده می‌شود، مشخص شود. سپس دندانپزشک رابر دم مایع یا رزین سخت‌شونده را روی بافت لثه می‌زند تا از لثه‌ها در برابر تحریک ناشی از تماس با ژل بلیچینگ محافظت کند. ژل بلیچینگ حاوی هیدروژن پراکسید روی دندان‌ها زده می‌شود و چند دقیقه روی دندان‌ها باقی می‌ماند.
دندانپزشک ژل بلیچینگ را از روی دندان‌ها می‌شوید یا با مکش پاک می‌کند. سپس ژل تازه را یک یا چند بار دیگر به مدت 15 تا 30 دقیقه روی دندان‌ها می‌زند. در بعضی درمان‌های بلیچینگ از نور شدید استفاده می‌شود. نور غالباً روی دندان متمرکز می‌شود تا فرایند بلیچینگ تقویت یا فعال شود. دندانپزشک دندان‌های بیمار را بین دفعات استفاده از ژل معاینه می‌کند تا ببیند که دندان‌ها چقدر سفید شده‌اند و آیا لازم است ژل بلیچینگ دوباره روی دندان‌ها زده شود یا خیر.
دندانپزشک رترکتور گونه را پس از آخرین بار استعمال ژل از دهان بیمار خارج می‌کند. سپس بیمار دهانش را قبل از سنجش تغییر رنگ فوری پس از درمان می‌شوید. دندان‌ها یک تا سه درجه سفید می‌شود، البته سفیدتر شدن دندان‌ها تا هشت درجه هم ممکن است. بخشی از اثر سفید کردن دندان‌ها به کاهش آب در عمل بلیچینگ مربوط می‌شود. کاهش آب باعث می‌شود که دندان‌ها سفیدتر از رنگ جدید واقعی‌شان به نظر برسند. رنگ جدید اصلی دندان‌ها پس از چند روز مشخص می‌شود. اگر دندان‌ها در حد رضایت‌بخشی سفید نشده باشد، دندانپزشک بلیچینگ تکمیلی در مطب را توصیه می‌کند.
رنگ و ماندگاری نتایج
در هر دو روش درمان بلیچینگ و لمینت می‌توانید میزان دقیق سفید شدن دندان‌ها را انتخاب کنید. بنابراین هر دو روش دندان‌ها را به روشی بسیار کارآمد سفید می‌کنند. تفاوت لمینت با بلیچینگ در مدت زمان ماندگاری سفیدی دندان‌هاست.
بیماران بلافاصله پس از بلیچینگ متوجه سفید شدن دندان‌های‌شان می‌شوند. اما این درخشندگی مادام‌العمر نیست. ممکن است دندانپزشک توصیه کند که در خانه از تری‌های سفیدکننده برای بهبود نتیجۀ به‌دست‌آمده در مطب استفاده کنید. البته نتیجۀ بلیچینگ حتی در صورت استفاده از تری هم دائمی نخواهد بود. بسته به این‌که چقدر از دندان‌های‌تان خوب مراقبت کنید، نتیجۀ بلیچینگ پس از یک تا سه سال از بین می‌رود و باید بلیچینگ را برای سفید کردن دندان‌ها تکرار کنید.
از سوی دیگر لمینت مقاومت بالایی در برابر لک شدن دارد. البته منظورمان این نیست که لمینت هرگز لک نمی‌شود. سیگار کشیدن، نوشیدن چای یا قهوه و کوتاهی در رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها منجر به لک شدن لمینت می‌شود. طول عمر لمینت‌های سرامیکی بیش از 15 سال است. لمینت علی‌رغم محکم و مقاوم بودن نازک است و ممکن است آسیب ببیند. اگر دندان‌قروچه کنید یا مواد سفتی مانند یخ یا حتی ناخن‌های‌تان را بجوید، احتمال لب‌پر یا شل شدن لمینت وجود دارد. دندانپزشک می‌تواند لمینت آسیب‌دیده را ترمیم کند، به‌خصوص اگر لمینت از کامپوزیت ساخته شده باشد. ترمیم یا تعویض لمینت سرامیکی بسیار سخت‌تر است.
برگشت‌پذیری
هنگام انتخاب یکی از دو درمان لمینت و بلیچینگ باید ابتدا اولویت‌های‌تان را مشخص کنید. بلیچینگ عمل ساده‌ای است که رنگ دندان را تغییر نمی‌دهد، عملکرد دندان‌ها را بهبود نمی‌بخشد و هیچ یک از دیگر مشکلات دندانی را درمان نمی‌کند. از سوی دیگر لمینت درمانی جدی و متعهدانه است، چرا که برای چسباندن لمینت باید مقداری از مینای دندان تراشیده شود. ازآن‌جاکه مینای طبیعی دندان دوباره رشد نمی‌کند، در صورت انتخاب لمینت باید خود را برای تعهدی بلندمدت آماده کنید. لمینت به‌هیچ‌وجه برگشت‌پذیر نیست. بنابراین اگر به هر دلیلی از نتیجۀ لمینت راضی نباشید، هیچ راهی برای برگشت ندارید. اما نتایج بلیچینگ پس از چند سال محو می‌شود و این درمان نسبتاً موقتی است.
عوارض جانبی و خطرهای احتمالی
اگرچه هر دو درمان بلیچینگ و لمینت درمان‌هایی ایمن و کم‌تهاجمی محسوب می‌شوند، عوارض در موارد نادر بروز می‌یابد.
لمینت
- دندانپزشک معمولاً لایه‌ای از مینا را برای چسباندن لمینت می‌تراشد. تراش دادن مینا باعث می‌شود دندان‌ها پس از چسباندن لمینت هنگام خوردن یا نوشیدن خوراکی‌های داغ یا سرد کمی حساس شوند.
- مدتی طول می‌کشد تا بافت طبیعی لثه به لمینت تازه چسبانده‌شده عادت کند. ممکن است لثه‌ها پس از نصب لمینت کمی ملتهب و ناراحت شود.
- اگرچه احتمال ناهمخوانی لمینت‌های جدید وجود دارد، اما این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد. رنگ لمینت‌های قدیمی ممکن بود کمی با رنگ دندان‌های مجاور فرق داشته باشد. احتمال دارد تغییررنگ در امتداد لبه‌ها مشاهده شود.
- هرچند عمل چسباندن لمینت دندان بدون درد است، برخی بیماران دچار ناراحتی می‌شوند. البته این ناراحتی خفیف است .
- خطر آسیب‌دیدگی در درمان لمینت، به دلیل تراش دادن مقداری از مینای دندان‌ها بیشتر است. اگر تراش دادن مینا با مهارت انجام نشود، لمینت می‌تواند حتی به مرگ پالپ دندان منجر شود.
بلیچینگ
- حساسیت دندان یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی بلیچینگ دندان است. حساسیت دندانی زمانی بروز می‌یابد که مینای دندان بیمار ضعیف باشد یا سفید کردن دندان‌ها به درستی انجام نشود.
- برای بلیچینگ دندان لازم است که دندان‌ها با رابر دم دندانپزشکی از لثه‌ها جدا شود. استفاده از رابر دم خطر تحریک لثه را در حد چشمگیری کاهش می‌دهد. با این حال اگر لثه‌ها به خوبی جداسازی و محافظت نشده باشد، احتمال تحریک لثه وجود دارد.
- بسیار مهم است که انتظاراتی واقع‌بینانه از نتیجۀ درمان داشته باشید. بلیچینگ جزئی‌ترین لکه‌ها را از بین می‌برد، اما برای درمان لکه‌های مقاوم‌تر، موسوم به «لکه‌های داخلی» کارآمد نیست.
موارد منع
بلیچینگ
اهمال در رعایت بهداشت دهان و دندان مانعی برای انجام بلیچینگ است. در صورت ابتلا به بیماری لثه یا پوسیدگی دندان ابتدا باید درمان مناسب را انجام بدهید، سپس برای سفید کردن دندان‌ها اقدام کنید. استعمال عامل‌های بلیچینگ بر روی دندان‌های ناسالم درد شدیدی را به دنبال خواهد داشت. اگر لکه‌های عمیق یا داخلی دندان لایۀ عاج زیر مینا را نیز درگیر کرده باشد، نمی‌توانید نتیجۀ دلخواه‌تان را از بلیچینگ بگیرید. بلیچینگ نمی‌تواند تمام مشکلات مربوط به تغییر رنگ دندان‌ها، مانند تغییر رنگ ناشی از مصرف تتراسایکلین، را اصلاح کند. در چنین مواردی احتمالاً درمان‌های اصلاح طرح لبخند مانند لمینت ضرورت می‌یابد.
لمینت
اگر به مشکلی زمینه‌ای مانند بیماری لثه یا پوسیدگی دندان مبتلا نباشید، احتمال این که شرایط لازم را برای درمان لمینت داشته باشید، بیشتر می‌شود. اما شاید از خواندن این نکته تعجب کنید که دندانپزشکان موافق درمان لمینت نیستند یا حداقل روش‌های جایگزین را پیشنهاد می‌دهند. دندانپزشکان همواره روش‌های محافظه‌کارانه‌تر و کم‌تهاجمی‌تر را به عنوان درمان اصلی پیشنهاد می‌دهند. برخی بیماران علی‌رغم داشتن لبخندی جذاب و دندان‌هایی سالم و با عملکرد عالی درخواست می‌کنند که درمان لمینت بر روی دندان‌های‌شان انجام شود. اگر مشکل‌تان فقط تغییر رنگ دندان باشد، لمینت بهترین درمان برای‌تان نخواهد بود. درمان لمینت مستلزم ایجاد تغییری دائمی در دندان طبیعی است و درمان پرهزینه‌تری است. پس لمینت درحالتی‌که بلیچینگ برای سفید کردن دندان‌ها کافی است، توصیه نمی‌شود.
هزینه
مقایسۀ هزینۀ بلیچینگ و لمینت منصفانه نیست، چرا که این دو روش کاملاً قابل‌قیاس با هم نیستند. این دو روش از نظر کاربردهای زیبایی مقداری هم‌پوشانی دارند، چرا که هر دو تغییررنگ دندان‌ها را درمان می‌کنند. اما لمینت مزایای ترمیمی و زیبایی بیشتری دارد و کاربردهایی دارد که اصلاً دربارۀ بلیچینگ صادق نیست. به‌علاوه فراموش نکنید که بلیچینگ دندان درمانی موقتی است، حال آن‌که عمر لمینت، به شرط مراقبت مناسب، 15 سال یا بیشتر است.
لمینت به‌طور کلی بسیار گران‌تر از بلیچینگ است. هزینۀ لمینت به عامل‌های متعددی مانند تعداد لمینت‌های لازم، مواد مورداستفاده، پیچیدگی مورد و موقعیت جغرافیایی کلینیک دندانپزشکی بستگی دارد. هزینۀ بلیچینگ نیز متغیر و تابعی از روش انتخابی، تخصص دندانپزشک و موقعیت کلینیک است.
کدام یک برای من مناسب‌تر است؟
لمینت، درمانی گران‌تر اما با نتایج ماندگارتر است. به‌علاوه لمینت می‌تواند مشکلات دندانی متعدد (مانند لب‌پر شدن، فاصله‌دار بودن و تغییر رنگ دندان‌ها) را هم‌زمان اصلاح کند. ازسوی دیگر چسباندن لمینت مستلزم ایجاد تغییری دائمی روی مینای دندان است و پس از لمینت هیچ راه برگشتی وجود ندارد.
بلیچینگ دندان درمانی متداول، ایمن و کارآمد است. خطرها و عوارض جانبی بلیچینگ ناچیز است و هزینۀ این درمان معقول است. البته بلیچینگ برای تمام تغییررنگ‌های دندان مؤثر نیست. ضمناً بلیچینگ نقص‌هایی مانند نامرتبی یا فاصله‌دار بودن دندان‌ها را اصلاح نمی‌کند. ازاین‌گذشته هر چند سال یک‌بار باید بلیچینگ را تکرار کنید.
جدول زیر خلاصه‌ای از مطالب این مقاله است:
|
لمینت |
بلیچینگ |
|
| کاربرد |
سفید کردن دندان‌ها پوشاندن دندان‌های ترک‌خورده، لب‌پرشده و شکسته مخفی کردن دندان‌های بدشکل و نامرتب پوشاندن فاصلۀ بین دندان‌ها |
سفید کردن دندان‌ها |
| روش انجام درمان |
مستلزم تراشیدن مینای دندان نسبتاً تهاجمی‌تر نیازمند دو یا سه جلسه تکمیل درمان ممکن است تا یک ماه طول بکشد. |
از طریق استعمال ژل ساینده و سفیدکننده روی دندان‌ها انجام می‌شود. قابل‌انجام در یک جلسه درمان ظرف تقریباً یک ساعت به اتمام می‌رسد. |
| رنگ | می‌توانید میزان سفید شدن دندان‌ها را تعیین کنید. | می‌توانید میزان سفید شدن دندان‌ها را تعیین کنید. |
| ماندگاری | بالغ بر 20 سال | بین یک تا سه سال |
| برگشت‌پذیری | برگشت‌ناپذیر | نتایج پس از گذشت چند سال از بین می‌رود. |
| عوارض احتمالی | حساسیت دندانی تحریک شدن لثه‌ها یک‌دست نبودن رنگ دندان‌ها احساس ناراحتی حین درمان آسیب دیدن پالپ دندان |
حساسیت دندانی تحریک شدن لثه‌ها باقی ماندن لکه‌های مقاوم |
| موارد منع |
بیماری لثه پوسیدگی دندان درمان غیر ضروری |
بیماری لثه پوسیدگی دندان |
| هزینه | بسیار گران‌تر | ارزان‌تر از لمینت |
